Bóg daje życie – smog je odbiera – kolejna odsłona kampanii wzywającej do ochrony powietrza
Rusza druga edycja kampanii społecznej “Bóg daje życie – smog je odbiera” organizowanej przez Światowy Ruch Katolików na rzecz Środowiska i Polski Alarm Smogowy we współpracy z “Przewodnikiem Katolickim.” Organizatorzy zamierzają dotrzeć do miejscowości, w których informacje o zanieczyszczeniu powietrza pojawiały się rzadko, a ich mieszkańcy często nieufnie patrzyli na ekologię. Dzięki kampanii plakaty informacyjne podejmujące problem jakości powietrza trafią do parafii i wspólnot w całej Polsce.
“Dbanie o jakość powietrza to praktyczne realizowanie w swoim życiu przykazania “nie zabijaj”. To po prostu ochrona życia. – mówi Piotr Abramczyk, Prezes Fundacji Światowego Ruchu Katolików na rzecz Środowiska w Polsce. – Widzimy duże zaangażowanie naszych Animatorów Laudato Si’ i wspólnot tworzących ruch Zielonych Parafii. W poprzedniej edycji kampanii, informacje dotyczące praktycznych sposobów walki ze smogiem trafiły do 8 000 parafii w całej Polsce. W tym roku, dzięki wsparciu “Przewodnika Katolickiego” a także “Gościa Niedzielnego” powtórzymy ten wynik. Ponadto do ponad 1000 parafii trafią plakaty informujące, gdzie można zgłosić się po dofinansowanie na wymianę pieca czy ocieplenie budynku. Towarzyszyć temu będą także wspólne modlitwy wiernych w intencji ochrony Bożego stworzenia, czy specjalne ogłoszenia parafialne. Ponad 800 plakatów trafi też do Alarmów Smogowych w różnych miejscach w Polsce – dodaje Abramczyk
Kampania zwraca uwagę na problem zanieczyszczenia powietrza, z powodu którego rocznie umiera przedwcześnie prawie 50 000 Polek i Polaków. Jednocześnie kampania wskazuje na praktyczne rozwiązania umożliwiające troskę o jakość powietrza i podkreśla troskę o zdrowie i domowy budżet informując o dofinansowaniu na wymianę pieców i ocieplenie budynków.
“Dzięki wieloletnim staraniom Polskiego Alarmu Smogowego oraz lokalnych aktywistek i aktywistów, w 2018 roku uruchomiono ogólnopolski Program Czyste Powietrze wspierający wymianę przestarzałych źródeł ciepła i termomodernizację domów – mówi Piotr Siergiej z Polskiego Alarmu Smogowego. – W ramach Programu można ubiegać się o wsparcie finansowe wynoszące, w zależności od dochodów, nawet do 69 tys. złotych do 90% kosztów inwestycji). W czasach rosnących cen energii warto zadbać o ocieplenie domu i tym samym obniżenie domowych rachunków”.
Likwidacja „kopciuchów” w Warszawie nabiera tempa – do celu wciąż bardzo daleko
W 2021 roku w Warszawie zlikwidowano 1445 „kopciuchów”, w tym 322 w budynkach należących do Urzędu Miasta. Prawie półtora tysiąca kotłów to duży postęp w porównaniu na rokiem 2020, kiedy to wymieniono tylko 783 sztuki. Do końca tego roku mieszkańcy Warszawy muszą wymienić jeszcze 10 811 kotłów. Od nowego roku za posiadanie takich urządzeń grzewczych grozić będzie mandat do 500 zł lub grzywna wynosząca nawet do 5 000 zł.
Według najnowszych danych Urzędu Miasta Warszawa w stolicy pozostało jeszcze 10 811 „kopciuchów” do zlikwidowania. Liczba ta może jeszcze nieco wzrosnąć, ponieważ dobiega końca inwentaryzacja warszawskich kotłów. W zasobach miasta wciąż pozostaje 479 komunalnych kotłów na węgiel i drewno. Zgodnie z obowiązującą na Mazowszu Uchwałą Antysmogową wszystkie te kotły, zarówno prywatne i miejskie, muszą zostać wyłączone z użytkowania do 1 stycznia 2023 r. Sankcją za posiadanie takiego kotła będzie mandat do 500 zł, lub nawet grzywna sądowa do 5000 zł.
Od 2018 Warszawa wymieniała średnio 800-900 kotłów rocznie, i dopiero w 2021 roku udało się podnieść tę liczbę prawie dwukrotnie. Łącznie w ciągu ostatnich pięciu lat ze stolicy zniknęło 4302 kotły. Licznik Kopciuchów wyświetlany na ekranie LED w centrum Warszawy pokazuje, że do zakończenia procesu wymiany pozostało tylko 327 dni.
– Widać pewien postęp w wymianie „kopciuchów” – mówi Sylwia Jedyńska z Warszawy Bez Smogu – natomiast pojawia się pytanie czy w ciągu najbliższych jedenastu miesięcy Warszawa da radę zlikwidować prawie tysiąc kotłów miesięcznie. Wspólnie z Polskim Alarmem Smogowym podjęliśmy współpracę z UM Warszawa w ramach zespołu roboczego, w którym doradzamy i wspieramy miasto w działaniach antysmogowych. Do wdrożenia tych przepisów został niecały rok, jednak plany są ambitne, a postawa warszawskich urzędników zdecydowana – do końca 2022 roku wszystkie pozaklasowe kotły muszą zostać zlikwidowane.
W tym celu Miasto zatrudniło ekodoradców których zadaniem jest zebranie jak największej liczby wniosków o dotację na wymianę kotłów. By to zrobić mieszkańcy mogą liczyć na wsparcie w programie gminnym oraz programie Czyste Powietrze. Niestety w 2021 roku zaledwie 57 kotłów wymieniono w ramach rządowego programu.
– Brakuje szerokiej kampanii informacyjnej, dzięki której mieszkańcy mogliby dowiedzieć się, że mogą liczyć na pomoc finansową. Programy można ze sobą łączyć, więc istnieje możliwość pokrycia całkowitych kosztów inwestycji z dotacji. Można także skorzystać z ulgi termomodernizacyjnej. To naprawdę bardzo atrakcyjne rozwiązania dla mieszkańców – twierdzi Piotr Siergiej – Wiemy, że miasto zaproponowało wynagrodzenie „akwizycyjne”, które premiować będzie finansowo ekodoradców zbierających wnioski od mieszkańców. To bardzo motywujące i efektywne rozwiązanie .
Licznik „kopciuchów” umieszczony jest w centrum Warszawy na ekranie reklamowym LED wyświetla aktualizowane dane na temat liczby warszawskich „kopciuchów” oraz liczby dni jaka pozostała do zakończenia ich wymiany. Ekranowi LED towarzyszy strona internetowa LicznikKopciuchow.pl, na której można dowiedzieć się o dostępnych dopłatach do wymiany kotłów i obowiązującej uchwale antysmogowej.
Licznik „kopciuchów” powstał dzięki wsparciu Państwa Agnieszki i Przemysława Gacek oraz Grupy Pracuj. Ekran LED jest zlokalizowany w Warszawie, przy rondzie Dmowskiego, na dachu dawnego budynku Cepelii. Kampania powstała z inicjatywy aktywistów inicjatyw: Warszawa Bez Smogu, Smog Wawerski i Polski Alarm Smogowy.
Licznik Kopciuchów, link: https://licznikkopciuchow.pl/warszawa/
Galopujące ceny paliw – Polski Alarm Smogowy sprawdził ceny węgla i drewna na składach
Polski Alarm Smogowy sprawdził ceny węgla, pelletu i drewna kawałkowego w 32 składach we wszystkich województwach. W styczniu 2022 węgiel był droższy średnio aż o 60% niż w tym samym okresie rok wcześniej. Średnia cena pelletu również wzrosła o niemal 60%, natomiast drewno kawałkowe podrożało średnio o 40%. W związku z rosnącymi cenami wszystkich nośników energii PAS apeluje do Premiera Morawieckiego o jak najszybsze wdrożenie programu wspierającego ocieplenie domów oraz przywrócenie korzystnego systemu rozliczeń dla fotowoltaiki.
Na zlecenie Polskiego Alarmu Smogowego pracownicy CEM Instytutu Badań Rynku i Opinii Publicznej sprawdzili wzrost cen węgla, na przykładzie gatunku orzech klasa 1. Jeszcze rok temu za tonę takiego węgla trzeba było średnio zapłacić zaledwie 880 złotych. „Zaledwie” na tle dzisiejszych cen – bo tani orzech kosztuje 1260 złotych za tonę, średnia cena wynosi nieco ponad 1400 zł, a najwyższą odnotowaną przez CEM ceną było 1760 złotych. Średnio zapłacimy o 60 proc. więcej niż rok temu.
Równie znacząco wzrosły ceny pelletu drzewnego – średnia cena rok temu wynosiła 918 zł za tonę, a obecnie trzeba zapłacić aż 1460 zł. Co więcej sprzedawcy na składach często informowali o niskiej dostępności tego paliwa. Spowodowane jest to coraz większą popularnością kotłów na pellet drzewny, które dotowane są w ramach programów rządowych i samorządowych. Mocno wzrosła także cena drewna kominkowego, o około 40% w przeciągu roku.
W związku z galopującymi cenami praktycznie wszystkich nośników energetycznych (węgla, gazu, energii elektrycznej i biomasy) Polski Alarm Smogowy wystosował dziś apel do Premiera Mateusza Morawieckiego o pilne działania rządu na rzecz poprawy efektywności energetycznej budynków w Polsce oraz przywrócenie korzystnego systemu rozliczeń dla prosumentów.
„Najlepszą tarczą przed rosnącymi cenami energii jest poprawa efektywności energetycznej budynków, a więc zmniejszenie ilości energii, która jest potrzebna żeby je ogrzać, bez względu na rodzaj używanego paliwa” – mówi Andrzej Guła, lider PAS. „Większe wsparcie do ocieplenia domów nie tylko obniży rachunki za ogrzewanie, ale również pomoże w walce ze smogiem i poprawi niezależność energetyczną Polski. Najtańsze, najbezpieczniejsze i najbardziej ekologiczne paliwo to takie, którego nie musimy spalać” dodaje Guła.
Jak pokazują badania Polskiego Alarmu Smogowego, ponad 30% budynków jednorodzinnych w Polsce nie posiada żadnego ocieplenia ścian zewnętrznych, a kolejne 40% ma niski bądź bardzo niski stan ocieplenia przegród (ścian i stropów).
W związku z tym Polski Alarm Smogowy apeluje do Premiera między innymi o:
- – przygotowanie programu zwiększającego efektywność energetyczną w budynkach wielorodzinnych (poprzez dokapitalizowanie i usprawnienie działania Funduszu Termomodernizacji i Remontów);
- – wzmocnienie inwestycji na rzecz efektywności energetycznej w budynkach jednorodzinnych;
- – wypracowanie mechanizmów przywracających korzystne rozliczenia dla prosumentów.
Raport z badania można pobrać TUTAJ
Apel do Premiera Morawieckiego można pobrać TUTAJ
Kolejna instalacja mobilnych płuc dołącza do akcji „Zobacz czym oddychasz”
To już szósta instalacja mobilnych płuc działająca w ramach akcji „Zobacz czym oddychasz”. Dzięki finansowemu wsparciu Fundacji Better Future z Gliwic płuca ruszają w trasę po województwie śląskim odwiedzając pięć miejscowości. Podczas ogólnopolskiej akcji Polskiego Alarmu Smogowego płuca pojawią się w aż 46 lokalizacjach w dziewięciu województwach.
Dzięki finansowemu wsparciu Fundacji Better Future, wizualizację jakości powietrza będą mogli oglądać mieszkańcy Imielina, w którym w styczniu pojawi się nietypowa mobilna instalacja. Dwumetrowy model ludzkich płuc „oddycha” pochłaniając zanieczyszczenia powietrza, które osiadają na białej materii pokrywającej instalację. Instalacja zmienia kolor zależnie od jakości powietrza w danym miejscu, tym samym wizualizując stan ludzkich płuc narażonych na oddziaływanie smogu. Z Imielina instalacja przeniesiona zostanie kolejno do Pyskowic, Cieszyna, Ornontowic i Niewiesza.
Działacze lokalnych oddziałów Polskiego Alarmu Smogowego od lat walczą o czyste powietrze. Prowadzą różnego rodzaju działania edukacyjne, by poprawić społeczną świadomość szkodliwości zanieczyszczeń powietrza. Pokazują też skąd i jak pozyskiwać finanse na wymianę kotłów. Monitorują normy jakości paliw, normy jakości powietrza i dbają, by przepisy dotyczące czystości powietrza i tzw. uchwały antysmogowe były egzekwowane – powiedział Karolina Trzcionka, Prezes Fundacji Better Future – Zgodnie z misją Fundacji chcemy tworzyć lepszą przyszłość, chroniąc środowisko, dbając o jego czystość i zapobiegając negatywnym zmianom jakie w nim zachodzą. Współpraca z Polskim Alarmem Smogowym to działanie o charakterze głównie edukacyjnym, przez które chcemy uświadomić mieszkańcom regionu jak poważnym problemem jest smog.
Na terenie województwa śląskiego obowiązuje uchwała antysmogowa, która weszła w życie 1 września 2017 r., zakazuje używania kotłów starszych niż 10 lat (2006 r. i starsze), oraz instalacji bez tabliczek znamionowych. Polski Alarm Smogowy w grudniu 2020 szacował, że do końca 2021 roku w woj. śląskim będzie trzeba będzie wymienić 140 tys. kotłów. W 2024 roku wejdą kolejne zapisy uchwały i mieszkańcy będą musieli wymieniać również nowsze piece na paliwa stałe. Do końca sierpnia 2021 mieszkańcy złożyli 20 tysięcy wniosków o dofinansowanie wymiany źródła ciepła w ramach programu Czyste Powietrze. Jednak mamy też programy gminne i miejskie, oferujące dopłaty do wymiany pieca. Część osób nie korzysta ze wsparcia i kupuje nowy kocioł na własną rękę – powiedział Emil Nagalewski, koordynator Polskiego Alarmu Smogowego w woj. śląskim. Częścią kampanii „Zobacz czym oddychasz” będzie akcja informacyjna pokazująca możliwości finansowania wymiany pieców. Dzięki temu mieszkańcy zyskają nie tylko świadomość poziomu zanieczyszczeń ale też wskazówki dotyczące tego, jak sytuację można poprawić.
W bieżącym sezonie grzewczym modele płuc staną w czterdziestu sześciu miejscowościach w dziewięciu województwach, pokazując mieszkańcom jakiej jakości powietrzem oddychają. Start kampanii zbiegł się z Dniem Czystego Powietrza, który od kilku lat obchodzony jest przez alarmy smogowe w całej Polsce.
To rekordowa liczba miejscowości, do których trafi nasza instalacja – mówi koordynatorka projektu Magdalena Kozłowska – Startujemy zazwyczaj w okolicach Dnia Czystego Powietrza (14 listopada), kiedy to w polskich domach na szeroką skalę rozpoczyna się spalanie węgla i drewna, czyli praktycznie rozpoczyna się sezon smogowy.
Fundacja Better Future wsparła innowacyjną kampanię Polskiego Alarmu Smogowego „Zobacz czym oddychasz” sumą 55.000 zł. Celem działalności Fundacji jest ochrona środowiska, a w szczególności przeciwdziałanie zmianom klimatycznym.
Antysmogowa instalacja pojawi się kolejno w następujących miejscowościach:
- 7.01-24.01 Imielin
- 24.01-7.02 Pyskowice
- 7.02-21.02 Cieszyn
- 21.02-7.03 Ornontowice
- 7.03-21.03 Niewiesze










