Coraz chętniej sięgamy po dotacje na wymianę kotłów i ocieplenie domów. W ostatnim tygodniu do Programu Czyste Powietrze złożono rekordową liczbę wniosków – aż 6649 szt. Tak dużego zainteresowania Programem jeszcze nie było. Aby na bieżąco monitorować postępy jego realizacji, Polski Alarm Smogowy opublikował właśnie Barometr Programu Czyste Powietrze, który będzie aktualizowany co tydzień.

Celem uruchomionego w 2018 r. Programu Czyste Powietrze (PCZP) jest likwidacja 3 milionów pozaklasowych kotłów, tzw. kopciuchów w ciągu 10 lat. Do tej pory w ramach Programu złożono ok. 690 tysięcy wniosków na wymianę ogrzewania, co stanowi zaledwie 23% założonego celu. Proces likwidacji “kopciuchów” musi więc zdecydowanie przyspieszyć.

Dobrą wiadomością jest stale rosnące zainteresowanie Programem. W ostatnim tygodniu (16-22 marca) złożono rekordową liczbę 6649 wniosków. To bardzo dobry wynik. Dla porównania, średnia tygodniowa liczba wniosków składanych w 2023 r. wyniosła 4187. W ubiegłym roku rekord tygodniowej liczby wniosków odnotowano na przełomie lipca i sierpnia 2023 r. – 5891 sztuk.

– Tak dużego zainteresowania Programem nie było jeszcze nigdy. W marcu po raz pierwszy przekroczona została bariera 6000 wniosków tygodniowo – mówi Andrzej Guła, lider Polskiego Alarmu Smogowego.

Do realizacji założeń wciąż jednak daleko. Zdaniem ekspertów, osiągnięcie celu trzech milionów wymienionych kotłów możliwe będzie, gdy tygodniowa liczba wniosków wyniesie co najmniej osiem tysięcy. PAS przypomina obietnice koalicji rządzącej oraz premiera Donalda Tuska. W umowie koalicyjnej z 10 listopada 2023 r. zawarto obietnicę walki ze smogiem m.in. “poprzez przyspieszenie procesu wymiany źródeł ciepła oraz termomodernizacji domów”. Na początku roku Premier Tusk wskazywał, że “najbardziej efektywną formą walki ze smogiem w Polsce będzie błyskawiczna, na wielka skalę termomodernizacja”, dodając, że ma nadzieję, iż w drugiej połowie roku będziemy rekordzistami w skali Europy, jeśli chodzi o tempo zmian w tej dziedzinie.

– Wydaje się, że przyspieszenie, o którym mówił premier Tusk właśnie się rozpoczyna. Szczególnie cieszy nas rosnące zainteresowanie inwestycjami obejmującymi termomodernizację, która pozwala na zmniejszenie kosztów ogrzewania domów. Obecnie już trzy czwarte wniosków obejmuje działania związane z ociepleniem budynków – komentuje Andrzej Guła – i dodaje: rząd musi teraz wprowadzić szereg reform, które zapewnią trwałe efekty walki ze smogiem. Jest to m.in. wprowadzenie dedykowanej taryfy dla użytkowników pomp ciepła, konsekwentne wdrażanie uchwał antysmogowych, przestrzeganie przepisów gwarantujących jakość paliw i urządzeń grzewczych czy większy nacisk na kompleksowe termomodernizacje domów.

Aby monitorować postępy PCZP, Polski Alarm Smogowy opublikował Barometr Czystego Powietrza (dostępny TUTAJ), który na bieżąco pokazuje stopień realizacji celu Programu.

Analiza dotychczasowych wskazań Barometru pokazuje silny wzrost liczby wniosków składanych do Programu: w 2024 roku tygodniowa liczba wzrosła z 3718 do 6 649 sztuk. Aktualna liczba wniosków składanych do Programu jest zdecydowanie wyższa niż średnia z 2023 roku.

W Programie Czyste Powietrze widać również, że coraz więcej gospodarstw domowych wnosi o dofinansowanie do termomodernizacji – aktualnie jest to już trzy czwarte wszystkich wniosków. Popularność tego typu działań rośnie: tylko w ciągu ostatniego roku odsetek wniosków na ocieplenie domu wzrósł z 57% (styczeń 2023 r.) do 75% (styczeń 2024 r.). Zmianą w Programie Czyste Powietrze jest również gwałtowny spadek liczby wniosków o dopłatę do pomp ciepła. Popularność tego źródła ciepła znacząco spadła – z 64% w styczniu 2023 r. do 32% w lutym 2024 r. W tym samym okresie odsetek wniosków na kotły biomasowe wzrósł z 10 do 40%. Spadek popularności pomp ciepła wynika z rosnących cen prądu oraz niepewności w zakresie wysokości taryf za energię w najbliższych miesiącach. PAS postuluje utworzenie specjalnej taryfy dla właścicieli pomp ciepła uwzględniającej zwiększone zużycie energii.

Barometr Czystego Powietrza znajduje się TUTAJ. Źródłem danych jest Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.