Za mała Strefa Czystego Transportu w Warszawie – aktywiści recenzują miasto

Warszawa przedstawiła propozycję Strefy Czystego Transportu. Zdaniem Polskiego Alarmu Smogowego obszar strefy jest stanowczo za mały i nie daje gwarancji, że taka Strefa doprowadzi do poprawy jakości powietrza.

– Miasto zaproponowało rozsądne wymagania dla samochodów, ale wskazany obszar strefy jest zbyt mały, żeby mieć pewność, że do jej wymogów będzie się musiała dopasować większość aut jeżdżących po Warszawie – wskazuje Bartosz Piłat, ekspert transportowy Polskiego Alarmu Smogowego.

Według planów Urzędu Miasta Strefa Czystego Transportu zacznie działać 1 lipca 2024 r. Dwa kolejne etapy wejdą w życie 1 stycznia 2026 r. i 1 stycznia 2028 r.

Jakie wymogi będą musiały spełniać auta wjeżdżające do Strefy w Warszawie? W lipcu 2024 r. do Strefy mogłyby wjechać auta benzynowe młodsze niż 27 lat (minimalna norma emisji Euro 2) oraz diesle mające mniej niż 18 lat (minimalna norma emisji Euro 4). Dwa lata później auto benzynowe będzie mogło mieć nie więcej niż 26 lat, a diesel maksymalnie 16 lat. W 2028 r. do Strefy nie mogłyby wjechać samochody benzynowe  starsze niż 22 lata, oraz diesle starsze niż 15 lat. 

Zdaniem PAS wymogi dotyczące minimalnych standardów emisyjności, jakie miałyby spełniać auta wjeżdżające do Strefy w Warszawie są optymalnym kompromisem między koniecznością poprawy jakości powietrza, a skalą wymagań dla właścicieli samochodów.

Te niewygórowane wymagania sprawią, że emisja z rur wydechowych samochodów zostałaby radykalnie zmniejszona.  Jak wynika z dokumentów przedstawionych przez Ratusz już w 2026 r. możemy liczyć na ograniczenie emisji pyłów ze spalin o ponad połowę, a w przypadku tlenków azotu o 35 proc. W 2028 r. emisja pyłów dzięki Strefie może być niższa o ponad 75 proc., a emisja tlenków azotu o ponad połowę. Czy tak się stanie, zależy jednak od wielkości obszaru Strefy.

Zaproponowany  harmonogram wprowadzania wymogów dla aut dawałby szansę na doprowadzenie jakości powietrza w mieście do akceptowalnego stanu. Jest jednak kwestia obszaru Strefy, który w związku z tym, że jest mocno ograniczony, może zniweczyć tę szansę – komentuje Bartosz Piłat – Co prawda zaproponowany do konsultacji obszar obejmuje najważniejsze w mieście szlaki samochodowe, ale jest zbyt mały. Nie ma pewności, że do wymagań Strefy będzie się musiało dopasować każde auto jeżdżące po stolicy.

O ile objęcie obszarem Strefy Czystego Transportu całego miasta byłoby trudne ze względów organizacyjnych, zdaniem Polskiego Alarmu Smogowego możliwe jest wytyczenie racjonalnych granic dla znacznie większego obszaru. Na zachodnim brzegu granica może być poprowadzona na obwodnicy ekspresowej, lub na mniejszym obszarze ograniczonym al. Prymasa Tysiąclecia, al. Jerozolimskimi i dalej Łopuszańską, Hynka, Dolinką Służewiecką w kierunku trasy Siekierkowskiej. Po stronie praskiej granicę można poprowadzić na dwa sposoby:  wzdłuż ulic Żołnierskiej i Patriotów lub od ronda Marsa wzdłuż torów kolejowych do ronda Żaba.

Obydwa warianty sprawią, że w 2028 r. po Warszawie jeździć będą niemal wyłącznie auta spełniające wymogi SCT, które emitują znacznie mniej zanieczyszczeń, czyli auta benzynowe produkowane od 2006 r. i diesle produkowane od 2014 r. Zwiększy to znacząco szanse na to, że pożegnamy się z przekroczeniami dopuszczalnych stężeń tlenków azotu – dodaje Piotr Siergiej, rzecznik Polskiego Alarmu Smogowego.

Przedstawiciele PAS zwracają uwagę, że propozycja Warszawy jest bardziej progresywna niż rozwiązanie przyjęte w Krakowie jesienią zeszłego roku. Na pozytywną ocenę zasługuje zwłaszcza wyznaczenie daty, w której minimalnym wymogiem dla aut z silnikiem Diesla będzie rok produkcji minimum 2014, a więc norma Euro 6.  – Dopiero w dieslach Euro 6 emisja tlenków azotu jest na akceptowalnym poziomie. Data jest stosunkowo odległa, ale co ważne słyszymy o niej już dziś, dzięki czemu planujący zakup kolejnego auta wiedzą, na jaki silnik się nie decydować – komentuje Bartosz Piłat.

Polski Alarm Smogowy będzie obserwował proces konsultacji projektu i apelował do radnych miasta, aby zdecydowali się na objęcie Strefą większej powierzchni miasta. 

Ile zapłacisz za ogrzewanie domu? – PAS publikuje kalkulator kosztów

Rachunki za ogrzewanie to jedna z najwyższych pozycji w domowym budżecie. Na ich wysokość ma wpływ sposób w jaki ogrzewamy dom oraz standard ocieplenia budynku. Polski Alarm Smogowy opublikował prosty kalkulator pozwalający rzetelnie ocenić roczny koszt ogrzewania domu jednorodzinnego. Wystarczy podać metraż, liczbę mieszkańców i zakres ocieplenia domu.

Kalkulator kosztów ogrzewania domu i wody uwzględnia nie tylko stan ocieplenia budynku, ale również bierze pod uwagę aktualnie obowiązujące ceny węgla, gazu czy prądu(1). W ten sposób możemy ocenić jaki typ ogrzewania domu jest dla nas najkorzystniejszy finansowo. Ceny nośników energetycznych będą aktualizowane co kwartał, a najnowsza aktualizacja pochodzi ze stycznia 2023 r. W kalkulatorze można również uwzględnić dopłaty do paliw: węgla, pelletu czy energii elektrycznej. Wyliczenia pomogą osobom wymieniającym „kopciuchy” wybrać najbardziej odpowiednie źródło ciepła. Kalkulator powstał we współpracy z Porozumieniem Branżowym Na Rzecz Efektywności Energetycznej (POBE).

Największy wpływ na koszt ogrzewania domu ma standard ocieplenia,a więc izolacja ścian, dachów, jakość okien i drzwi. Na przykład dla typowego domu (150 m2/rodzina 4 osoby) słabo ocieplonego (zużycie energii cieplnej na poziomie 170 kWh/rok/m2) roczny koszt ogrzewania gazem to około 10 400 zł. Dla domu ocieplonego w standardowym zakresie (80 kWh/rok/m2) cena spada do 5 700 zł. Dla domu o bardzo wysokim standardzie energetycznym (15 kWh/rok/m2) to już tylko 1987 zł. Rocznie.

Porównanie różnych sposobów ogrzewania domu pokazuje również, że pozaklasowe kotły na węgiel i drewno pozostają jedną z najdroższych metod ogrzewania, szczególnie w przypadku słabo ocieplonych domów. Najtańsze w użytkowaniu są pompy ciepła przy zastosowaniu ogrzewania podłogowego. Przykładowo, ogrzanie typowego domu (150m2/4 osoby) o średnim ociepleniu (120 kWh/m2/rok) za pomocą węgla spalanego w “kopciuchu” będzie kosztować około 12 000 zł. W przypadku gazu ten koszt spadnie do 7 800 zł, a dla  powietrznej pompy ciepła z ogrzewaniem podłogowym będzie to 7 200 zł.

Kalkulator powstał w odpowiedzi na bardzo dynamiczną sytuację na rynku paliw i energii. Chcemy, żeby dzięki niemu ludzie mogli w prosty sposób porównać koszty ogrzewania różnymi nośnikami. To bardzo ważne w sytuacji, gdy wielu właścicieli domów stoi przed decyzją, na jakie urządzenie grzewcze wymienić dotychczas używanego “kopciucha” – komentuje Anna Dworakowska z Polskiego Alarmu Smogowego – Jak wiemy, program Czyste Powietrze umożliwia wzięcie dotacji na zakup m.in. pomp ciepła, kotłów gazowych czy peletowych. Dzięki kalkulatorowi będzie można porównać koszty eksploatacyjne biorąc pod uwagę aktualne ceny paliw i energii.

Kalkulator kosztów powstał w oparciu o bardziej rozbudowany kalkulator, który przygotowało Porozumienie Branżowe Na Rzecz Efektywności Energetycznej (POBE) i może zostać pobrane bezpłatnie ze strony organizacji. Dane, na których opiera się kalkulator, będą uaktualniane co trzy miesiące.

(1) Ceny paliw stałych zostały opracowane na podstawie analizy cen z 32 składów opału (po 2 w każdym z 16 województw). Cena węgla jest średnią z tej analizy oraz ceny maksymalnej węgla w dystrybucji samorządowej.

Analiza cen paliw do pobrania TUTAJ

Internetowy kalkulator znajduje się TUTAJ:

Prokuratura Krajowa zaskarża Uchwałę Antysmogową dla Mazowsza przedstawiając absurdalne argumenty

Prokuratura Krajowa wniosła o unieważnienie uchwały antysmogowej dla woj. mazowieckiego z roku 2017 posiłkując się argumentami, które są bezzasadne. Zdaniem Prokuratury konsultacje uchwały, które odbyły się latem 2017 roku nie dopuściły do głosu mieszkańców województwa. Aktywiści, który brali udział w konsultacjach oceniają zarzuty Prokuratury jako absurdalne i podkreślają, że uczestniczyło w nich wiele innych grup mieszkańców Mazowsza.

Uchwała antysmogowa dla Mazowsza ma na celu poprawę jakości powietrza i przyspieszenie tempa wymiany „kopciuchów”, czyli pozaklasowych kotłów na węgiel i drewno. Jednocześnie dopuszcza ona spalanie węgla i drewna w kotłach zasypowych i automatycznych, które spełniają wymogi klasy 5 lub “ekoprojektu”.

Paweł Dunikowski, prokurator z Prokuratury Okręgowej z Nowego Sącza oddelegowany do sprawy, zaskarżył uchwałę antysmogową dla województwa mazowieckiego domagając się jej unieważnienia w całości. W skardze Prokuratury wielokrotnie pada stwierdzenie, jakoby przed przyjęciem uchwały przeprowadzono wyłącznie konsultacje z wójtami, burmistrzami i prezydentami miast oraz starostami, a nie dopuszczono do „stworzenia możliwości wypowiedzenia się przez ogół mieszkańców wspólnoty samorządowej Województwa Mazowieckiego których omawiana uchwała dotyczyła”. Aktywiści Warszawy Bez Smogu, organizacji, która uczestniczyła w konsultacjach nie potwierdzają przedstawionych zarzutów.

– Zarzuty Prokuratury są absurdalne – komentuje Piotr Siergiej z Warszawy Bez Smogu – jako mieszkańcy Mazowsza zatroskani jakością powietrza uczestniczyliśmy w konsultacjach uchwały antysmogowej, wysłaliśmy do Zarządu Sejmiku nasze krytyczne pismo z uwagami do uchwały. O ile mi wiadomo, w konsultacjach uchwały uczestniczyły również inne organizacje pozarządowe. Dlatego zarzuty sformułowane w skardze są dla mnie zupełnie niezrozumiałe. Co więcej, konsultacje miały miejsce sześć i pół roku temu i na żadnym etapie procedowania uchwały antysmogowej nie zostały podważone i zaskarżone.

Prokuratura twierdzi, że nieprzeprowadzenie konsultacji wynikało z zastosowania „jedynie” przepisów działu III rozdziału 3 ustawy o ocenach oddziaływania na środowisko. To niezrozumiały argument, ponieważ zgodnie z art. 96 ust. 5 Prawo ochrony środowiska przy uchwalaniu uchwały antysmogowej stosuje się właśnie przepisy działu III rozdziału 3 ustawy o ocenach oddziaływania na środowisko. Te przepisy regulują sposób prowadzenia konsultacji społecznych z mieszkańcami, w tym sposób składania uwag i wniosków (mogą być składane w formie pisemnej, ustnie do protokołu lub za pomocą środków komunikacji elektronicznej bez konieczności opatrywania ich podpisem elektronicznym). Z przepisów tych wynika również minimalny termin na składanie uwag (21 dni).

Twierdzenie, że te przepisy wykluczają konsultacje z mieszkańcami jest błędne, ponieważ te właśnie przepisy dotyczą konsultacji z mieszkańcami i to właśnie na ich podstawie zostały przeprowadzone konsultacje.
– Trudno zrozumieć, dlaczego po ponad sześciu latach Prokuratura Generalna zdecydowała się zaskarżyć uchwałę używając bezpodstawnych argumentów – podkreśla Piotr Siergiej z Warszawy Bez Smogu. Konsultacje z mieszkańcami się odbyły, trwały od 20 lipca 2017 r. do 18 sierpnia 2017 r., w dodatku obwieszczenie rozpoczęcia konsultacji zostało opublikowane 10 lipca 2017 r., a uwagi i wnioski były przyjmowane zarówno na piśmie, ustnie do protokołu, jak i drogą mailową.

Duży spadek Małopolski w rankingu wymiany „kopciuchów” – winne osłabienie uchwały antysmogowej

Małopolska nie znajduje się już wśród liderów wymiany „kopciuchów” w Polsce – informuje Krakowski Alarm Smogowy. Do niedawna województwo małopolskie przodowało w liczbie składanych wniosków o dotację na wymianę starych kotłów, zajmując drugą pozycję w Polsce. Po decyzji Sejmiku Województwa o odsunięciu w czasie daty likwidacji “kopciuchów”, liczba składanych wniosków w programie Czyste Powietrze znacząco spadła. Małopolska – dawny lider antysmogowej walki spadła na piąte miejsce w kraju.

Odkąd Sejmik zapowiedział przesunięcie daty zakazu użytkowania “kopciuchów”, wyraźnie spadła liczba składanych do programu Czyste Powietrze wniosków o ich wymianę (lipiec – 1488 szt., listopad – 860 szt.) Mimo, że w wielu województwach liczba wniosków również spadła, to w Małopolsce spadki te były relatywnie większe. Przez długi czas województwo miało drugą pozycję w kraju jeśli chodzi o liczbę wniosków o dotację na wymianę kotłów. W sierpniu Małopolska spadła na pozycję trzecią (wtedy zaczęły się konsultacje przesunięcia terminu likwidacji “kopciuchów”), we wrześniu na czwartą (gdy Sejmik przegłosował tę zmianę), a obecnie, w październiku i listopadzie 2022 r. znajduje się na piątym miejscu. 

Od dawna monitorujemy postęp wymiany kotłów w programie Czyste Powietrze. Tak źle jak teraz jeszcze nie było – komentuje Andrzej Guła, prezes Krakowskiego Alarmu Smogowego – Spadek z drugiej pozycji w Polsce na piątą to ogromna, negatywna zmiana. Okazuje się, że tam, gdzie uchwały antysmogowe weszły w niezmienionym terminie (mazowieckie i śląskie), liczba wniosków o wymianę „kopciuchów” jest wyższa niż w Małopolsce. Powód jest prosty – to skandaliczna decyzja Radnych Sejmiku Województwa Małopolskiego odsuwająca w czasie (o dwa sezony grzewcze) obowiązek likwidacji „kopciuchów” sprawiła, że straciliśmy pozycję antysmogowego lidera. O tym, że tak się stanie przestrzegaliśmy już w sierpniu, gdy zostały ogłoszone konsultacje zmian.

Po przegłosowaniu zmian w uchwale i odsunięciu daty likwidacji “kopciuchów” Zarząd Województwa powinien podjąć szerokie działania informacyjne. Informacja o tym, że kotły pozaklasowe muszą zniknąć do końca kwietnia 2024 powinna była dawno trafić do każdego domu, w którym taki kocioł jest zainstalowany – te adresy dostępne są w bazie CEEB. Wielu mieszkańców nie ma świadomości, że nowe, efektywne źródło ciepła to również niższe rachunki za ogrzewanie. Władze regionu, które odpowiedzialne są za działania antysmogowe, powinny dołożyć wszelkich starań, żeby ta wiedza, wraz z informacją o dostępnych dotacjach, dotarła do każdego użytkownika „kopciucha” w Małopolsce.

Niestety nie widzimy dużej aktywności Urzędu Marszałkowskiego w informowaniu mieszkańców o obowiązku wymiany „kopciuchów” w nowym terminie – do końca kwietnia 2024 i zachęcaniu do inwestycji w ocieplenie domu czy modernizację źródła ciepła. Liczymy na to, że nadchodzące kilka miesięcy przyniesie zmianę i Zarząd podejmie szerokie działania informacyjne, a Małopolska wróci na podium najbardziej aktywnych województw – dodaje Guła. 

KAS zamierza regularnie przepytywać UMWM z podejmowanych działań w zakresie pomocy mieszkańcom w wymianie źródła ciepła i informowaniu o uchwale antysmogowej. Pierwsze takie zapytanie wysłaliśmy w zeszłym tygodniu i czekamy na odpowiedź. 

12 sposobów na niższe rachunki – PAS podpowiada jak zaoszczędzić na ogrzewaniu

Ciepło od zaraz!” – to hasło przewodnie nowej kampanii Polskiego Alarmu Smogowego. Audytor energetyczny współpracujący z PAS pokazuje  jak ograniczyć koszt ogrzewania domu i wody w 12 prostych krokach. Informacje o działaniach, często bezkosztowych, przesłane będą do gmin i samorządów oraz dostępne dla obywateli  w mediach społecznościowych.

Polski Alarm Smogowy rozpoczyna kampanię „Ciepło od zaraz!”, pokazując jak w prosty i tani sposób zredukować zużycie energii i obniżyć rachunki za ogrzewanie. Znaczna część polskich domów ogrzewana jest węglem spalanym w pozaklasowych kotłach, czyli tzw. kopciuchach. Te kotły to obecnie jedno z najdroższych źródeł ogrzewania. W ostatnim podsumowaniu opublikowanym przez Porozumienie Branżowe Na Rzecz Efektywności Energetycznej (POBE) koszt ogrzewania przykładowego 150 metrowego domu węglem jest wyższy od ogrzewania gazem czy pompą ciepła i wynosi ok. 6700 zł. rocznie nawet po uwzględnieniu dodatku węglowego 3000 zł1. Proste czynności, takie jak instalowanie termostatów na grzejnikach, obniżanie temperatury w pomieszczeniach, montaż ekranów z pianki za grzejnikami, a nawet umiejętne wietrzenie pomieszczeń pomogą obniżyć rachunki za ogrzewanie. Zaproponowane przez PAS działania mogą doprowadzić do łącznych oszczędności energii sięgających nawet kilkudziesięciu procent!

Wiele osób nie zdaje sobie sprawy, że wprowadzając kilka prostych zmian może znacząco obniżyć rachunki za ogrzewanie. Na przykład, jeśli obniżymy temperaturę w pomieszczeniu o 1 stopień to zużyjemy nawet 8% mniej energii cieplnej. Zamontowanie ekranu zagrzejnikowego to nawet 6% oszczędności, a wyregulowanie okien to kolejne 5%. Te zmiany kosztują niewiele, czasami nic, a mogą przełożyć się na znaczne oszczędności – mówi Anna Dworakowska z Polskiego Alarmu Smogowego.

W naszej kampanii zależało nam na dotarciu również do osób wykluczonych cyfrowo. Dlatego obok filmów na YouTube, czy grafik w mediach społecznościowych proponujemy również tradycyjne plakaty i ulotki dla gmin. Kierujemy naszą kampanię do sołtysów, wójtów i burmistrzów licząc, że wykorzystując nasze materiały będą mogli pomóc osobom, które zmagają się z wysokimi cenami energii. Osoby, które dotychczas nie pozbyły się starych kotłów, tak zwanych “kopciuchów”, teraz narażone są na bardzo wysokie koszty ogrzewania. Mamy nadzieję, że ten rok będzie przełomowy i ludzie zaczną korzystać z dotacji w ramach programu Czyste Powietrze na wymianę kotłów i ocieplenie domu. Zanim to jednak nastąpi, mogą znacznie ograniczyć zużycie ciepła, korzystając ze wskazówek audytora. Najtańszą energią jest przecież ta, której nie zużyjemy – dodaje Dworakowska.

Informacje o sposobach oszczędzania energii przygotował Tomasz Fiszer, audytor energetyczny. W kampanii wykorzystano krótkie filmy edukacyjne, w których zaprezentowano, jak w prosty sposób obniżyć rachunki za ogrzewanie.

LINKI do filmów edukacyjnych na YouTube:

https://youtu.be/hMEG3KaGSJI
https://youtu.be/xCviXFKOWBw
https://youtu.be/ibJNQeSGy0o
https://youtu.be/pCYKsiynzN4

1. Dom 150 m2, standard 80 kW/m2, CO + c.w.u, rodzina 4-osobowa

DO POBRANIA: PLAKAT, ULOTKA, GRAFIKI

Konkurs z nagrodami dla dziennikarzy – za prace o efektywności energetycznej

Stowarzyszenie Krakowski Alarm Smogowy organizuje wyjątkowy konkurs dla dziennikarzy pod hasłem „Ciepło od zaraz”. Przewidziane są atrakcyjne nagrody pieniężne – zarówno za publikacje, które znajdą się na podium, jak i za te wyróżnione. Pula nagród to 18 tysięcy złotych.

Konkurs dziennikarski odbywa się pod hasłem „Ciepło od zaraz”. Zarazem jest to wskazówka nakreślająca niezwykle ważną tematykę prac, jakie można nadsyłać w ramach konkursu. Rozpatrywane będą te teksty, filmy oraz audycje, które wskażą praktyczne porady, jak w czasach obecnego kryzysu zaoszczędzić energię, docieplić swój dom lub mieszkanie oraz uczynić je bardziej efektywnym energetycznie.

W dobie kryzysu energetycznego, rosnących cen surowców i problemów z ich dostępnością, ogrzewanie domów staje się coraz droższe. W górę poszybowały ceny węgla, gazu, prądu oraz drewna. Konieczne jest więc zmniejszenie zużycia energii oraz docieplenie domów.

Konkurs przewiduje różnorodne formy prac

Prace konkursowe mogą mieć różne formy: od artykułu, przez reportaż i audycję radiową, do programu telewizyjnego. Prace mają budować społeczną świadomość dotyczącą:

– efektywności energetycznej budynków mieszkalnych,

– zmniejszenia zużycia energii cieplnej w tychże budynkach – poprzez rozwiązania krótko- oraz długoterminowe,

– zastosowania bezemisyjnych, odnawialnych źródeł energii w budynkach mieszkalnych,

– źródeł finansowania inwestycji w termomodernizację oraz odnawialne źródła energii.

Atrakcyjne nagrody dla sześciu najlepszych autorów i autorek

Laureaci  oraz wyróżnieni w konkursie otrzymają następujące nagrody pieniężne:

I miejsce – 5 tys. zł,

II miejsce – 4 tys. zł,

III miejsce – 3 tys. zł,

a także trzy wyróżnienia, których każdy autor otrzyma nagrodę w kwocie 2 tys. zł. Fundatorem nagród jest Stowarzyszenie Krakowski Alarm Smogowy.

Do kiedy potrwa konkurs?

TERMINY:

27.12.2022 r. – rozpoczęcie nadsyłania prac konkursowych

28.02.2023 r. – zakończenie możliwości nadsyłania prac konkursowych

14.03.2023 r. – ogłoszenie wyników

Więcej szczegółów dotyczących konkursu znajduje się tutaj: https://www.facebook.com/polskialarmsmogowy,https://www.facebook.com/krakowskialarmsmogowy oraz na koncie SmogLabu na portalu Facebook: https://www.facebook.com/smoglab

REGULAMIN KONKURSU MOŻNA POBRAĆ TUTAJ

ZAŁĄCZNIK DO REGULAMINU MOŻNA POBRAĆ TUTAJ

Polski Alarm Smogowy porównał stare i nowe Czyste Powietrze

Polski Alarm Smogowy porównał dotychczasowe i nowe zasady w programie Czyste Powietrze. Już od 3 stycznia 2023 r. będzie można aplikować o dotację nawet dwukrotnie wyższą niż dotychczas – osoby najuboższe otrzymają do 135 000 zł. Tak wysoki wzrost dofinansowania umożliwi właścicielom domów jednorodzinnych realizowanie większych inwestycji. Wymiana starych kotłów i poprawa efektywności energetycznej budynków doprowadzi w efekcie do zmniejszenia rachunków za energię.

W przygotowanym przez Polski Alarm Smogowy (PAS) zestawieniu starych i nowych zasad programu Czyste Powietrze znajduje się podsumowanie kluczowych zmian. Wzrosną maksymalne poziomy dotacji, zmienią się progi dochodowe uprawniające do korzystania z programu oraz pojawi się finansowa premia dla bardzo dobrze ocieplonych domów. Jedną ze zmian jest też możliwość ponownego złożenia wniosku na ocieplenie domu, nawet jeśli już raz otrzymaliśmy dotację z programu na wymianę kotła.  – Bardzo dobrą zmianą są dużo większe pieniądze na efektywność energetyczną, gdyż najczystszą i najtańszą energią jest ta, której nie zużyjemy. Potencjał oszczędności energii w polskich, słabo docieplonych domach jest bardzo duży – mówi Andrzej Guła, lider PAS.

Jak pokazuje PAS, beneficjent uprawniony do podstawowego poziomu dofinansowania mógł otrzymać do 30 tys. zł. Teraz dla tych beneficjentów kwota wzrosła do 66 tys. zł. PAS pokazuje na przykładzie poziomy dotacji do poszczególnych elementów modernizacji domu.

Nowe zasady premiują finansowo tych, którzy ocieplą dom w podwyższonym standardzie. Dla nich wprowadzono wymóg sporządzenia audytu energetycznego. – Inwestycja taka musi prowadzić do ograniczenia zużycia energii użytkowej do poziomu 80 kWh/m2/rok bądź 40% zmniejszenia zużycia energii – mówi Piotr Siergiej, rzecznik PAS i dodaje, że zima jest dobrym okresem na sporządzenie audytu energetycznego i przygotowanie do remontu. Dobrą wiadomością jest również to, że audyt jest w 100% refinansowany w kwocie 1200 zł. Wciąż istnieje możliwość uzyskania dotacji na poszczególne prace bez audytu energetycznego, jednak kwota wsparcia dla inwestycji związanych z efektywnością energetyczną będzie wtedy niższa. W przypadku wymiany źródła ciepła na pompę ciepła wraz z instalacją PV dotacja wyniesie 41 tys. zł. zamiast 66 tys. zł. (dla osób kwalifikujących się do podstawowego poziomu wsparcia; kwoty dla osób o niższych dochodach będą odpowiednio wyższe).

Polski Alarm Smogowy wskazuje, iż konieczne jest dotarcie z informacją  o nowych zasadach programu  do wszystkich potencjalnych beneficjentów. – Tylko szeroka kampania informacyjna pokazująca korzyści z inwestycji w efektywność energetyczną może przyspieszyć tempo realizacji programu, co jest niezbędne zarówno dla poprawy jakości powietrza jak i ochrony gospodarstw domowych przed skutkami wzrastających cen energii – mówi Siergiej – Niezwykle ważne jest też skuteczne włączenie do programu osób najuboższych. Obecne zasady programu wprawdzie przewidują dla nich bardzo wysokie dotacje, ale są one w praktyce niedostępne. Aby uzyskać zwrot pieniędzy za ocieplenie domu osoby ubogie muszą najpierw wyłożyć pieniądze z własnej kieszeni. Konieczne jest więc wprowadzenie mechanizmu prefinansowania inwestycji dla osób najuboższych.

POBIERZ TUTAJ – PORÓWNANIE STAREJ I NOWEJ WERSJI PROGRAMU CZYSTE POWIETRZE

Wysoka podwyżka dotacji w Czystym Powietrzu, najubożsi wciąż poza programem

Od początku przyszłego roku będzie można uzyskać ponad dwa razy wyższe dotacje z programu Czyste Powietrze, dzięki czemu w gospodarstwach domowych będą mogły być realizowane inwestycje w ocieplenie domów i wymianę kotłów na węgiel i drewno. Zmiany pozytywnie ocenia Polski Alarm Smogowy (PAS), który od kilku lat zabiegał o większe wsparcie dla efektywności energetycznej w Czystym Powietrzu. PAS zaznacza jednak, iż wciąż poważnym wyzwaniem pozostanie faktyczne wykluczenie z programu najuboższych obywateli i apeluje do rządu o pilne zmiany.

Ogłoszone zmiany w programie Czyste Powietrze znacząco zwiększają dotacje do inwestycji w ocieplenie domu i wymianę źródła ciepła. Na przykład, w dotychczasowej wersji programu podstawowa dotacja do instalacji pompy ciepła i ocieplenia domu nie mogła przekroczyć 25 tysięcy złotych, teraz limit wzrasta do 60 tysięcy złotych. Dla osób o najniższych dochodach kwota ta wzrośnie z 60 aż do 120 tysięcy złotych. – Z dużym zadowoleniem przyjmujemy te zmiany, gdyż inwestycje w poprawę efektywności energetycznej domu to czystsze powietrze i niższe rachunki za ogrzewanie – mówi Andrzej Guła, lider Polskiego Alarmu Smogowego – takie działanie pozwoli uniezależnić Polskę od importowanych paliw kopalnych tj. węgla i gazu ziemnego.

Warunkiem skorzystania z wyższej dotacji będzie przeprowadzenie audytu energetycznego budynku, który będzie refundowany w 100% w kwocie 1200 zł. – Zima to dobry okres na przygotowanie inwestycji termomodernizacyjnej, przeprowadzenie audytu energetycznego czy badania strat energii kamerą termowizyjną – mówi Piotr Siergiej, rzecznik PAS i zachęca do skorzystania z tego programu.

Jednocześnie PAS wskazuje, iż poważnym wyzwaniem pozostanie wciąż faktyczne wykluczenie osób o najniższych dochodach. Program Czyste Powietrze opiera się na zasadzie refundacji poniesionych wydatków. – Ludzi najuboższych nie stać na to, żeby wydać kilkadziesiąt tysięcy złotych (a nawet ponad sto tysięcy), a następnie czekać na zwrot dotacji. Ci ludzie nie pójdą do banku po pożyczkę, bo nie mają zdolności kredytowej – mówi Guła. Dlatego PAS apeluje do rządu o jak najszybsze usprawnienie programu dla najuboższych gospodarstw domowych.

Jak dodaje PAS, obecnie właściciele domów, którzy mają zmodernizowane budynki, zainstalowane pompy ciepła i panele fotowoltaiczne płacą rocznie za energię kilkaset. Z kolei setki tysięcy uboższych gospodarstw domowych, mieszkających w źle ocieplonych domach, zastanawia się skąd wziąć kilkanaście tysięcy złotych na zakup czterech czy pięciu ton węgla – Dotychczasowe programy dotacyjne bardzo mocno wsparły bardziej majętnych. To się musi zmienić, a pomoc powinna być skierowana do uboższych i mniej przedsiębiorczych osób – dodaje Guła.

Wprawdzie w lipcu NFOŚiGW wprowadził mechanizm, który miał umożliwić prefinansowanie najuboższym gospodarstwom domowym, oferując 50-procentową przedpłatę na konto firmy wykonawczej. Efekty tej zmiany są jednak mizerne. Do tej pory skorzystało z tego sposobu rozliczeń mniej niż cztery tysiące beneficjentów w całym kraju. Jak wskazuje PAS, powodem słabego zainteresowania jest zbyt biurokratyczny i czasochłonny proces obsługi przez wojewódzkie fundusze ochrony środowiska, co powoduje, że firmy niechętnie podejmują się obsługi najuboższych beneficjentów.

Programy dotacyjne wspierające wymianę urządzeń grzewczych w 2021 roku – analiza PAS

Polski Alarm Smogowy przygotował raport poświęcony analizie programów dotacyjnych wspierających wymianę przestarzałych i wysokoemisyjnych urządzeń grzewczych na paliwa stałe w 2021 roku. W ramach dostępu do informacji publicznej zebrano dane dotyczące programów dofinansowania ze wszystkich gmin z województw: śląskiego, małopolskiego oraz mazowieckiego.

Przygotowane zestawienie pokazało, iż najwięcej gmin posiadających i wykorzystujących programy gminne znajduje się w województwie śląskim – aż 74% z nich realizuje na swoim terenie program inny niż Czyste Powietrze. W województwie małopolskim takich gmin jest ok. 64%, a w mazowieckim – zaledwie 25%, co oznacza, iż w tym regionie jedynie co czwarta gmina posiada inny program dotacyjny.

Kolejne zestawienia przygotowane na podstawie uzyskanych danych pokazują jak wygląda liczba składanych wniosków w ramach różnych programów dotacyjnych oraz liczba rozliczonych dotacji, czyli wartość, która jest w stanie w przybliżeniu pokazać, ile urządzeń grzewczych zostało wymienionych w ramach tych dotacji w 2021 roku.

Jak można zauważyć, województwo śląskie zajmuje pozycję zdecydowanego lidera w zakresie korzystania z programów dotacyjnych. W roku 2021 zostało tam złożonych 63 418 wniosków o dotację na wymianę kotła (35 294 w ramach programu Czyste Powietrze oraz 28 124 w ramach pozostałych programów). Ponad dwa razy mniej wniosków zostało złożonych w województwie małopolskim (27 347) oraz mazowieckim (23 071).

Z pełną wersją raportu, wraz z listą najbardziej aktywnych gmin w województwach można zapoznać się TUTAJ

Wirtualne smogowe płuca na ekranach LED pokażą jakość powietrza – kampania Polskiego Alarmu Smogowego

Na ponad dwudziestu tysiącach ekranów, w tym na największych wyświetlaczach LED w głównych miastach Polski, wyświetlane będą oddychające płuca, których kolor zależny będzie od zanieczyszczenia powietrza w okolicy. Dodatkowo na ekranach pojawi się informacja o aktualnym stężeniu pyłu PM10 i opis jakości powietrza: średnia, zła albo bardzo zła.

Polski Alarm Smogowy we współpracy ze Screen Network i Stowarzyszeniem Program Czysta Polska wystartował z ogólnopolską akcją pokazującą jakość powietrza na tysiącach ekranów. Mieszkańcy pięćdziesięciu ośmiu miast w Polsce w dniach z podwyższonym stężeniem pyłów PM10 zobaczą na ekranach LED informację ostrzegająca przed smogiem. Na ekranach pokazywane są płuca, których kolor będzie stopniowo się zaciemniać–zależnie od poziomu zanieczyszczenia powietrza. Ta edukacyjna kampania ma nie tylko ostrzegać przed smogiem, ale również zachęcać do zmiany – wymiany starego kotła na nowoczesne źródło ciepła. Kampania będzie trwała aż do zakończenia sezonu smogowego.

Link do filmu pokazującego kampanię: https://www.youtube.com/watch?v=cIHNU7RQBoE

– Kampania jest wirtualnym uzupełnieniem naszej akcji, w której pokazujemy model ludzkich płuc oddychający zanieczyszczonym powietrzem. Mobilna instalacja w „realu” znajdzie się w 63 miejscowościach Polski, ale dzięki współpracy ze Screen Network mamy okazję pokazać ją dodatkowo na ponad 20 tysiącach ekranów – powiedział Piotr Siergiej, rzecznik Polskiego Alarmu Smogowego – Chcemy ostrzegać przed smogiem, ponieważ każdy ekran z płucami pokazywać będzie aktualną jakość powietrza uzupełnioną o informację, że jest średnia, zła lub bardzo zła. Planujemy dotrzeć z naszym przekazem do milionów osób, tak aby po tym ciężkim sezonie smogowym, nie było wątpliwości co należy zrobić: wymienić stare piece i ocieplić nasze domy. Nowoczesne źródło ciepła w ocieplonym budynku to mniejszy smog w naszej okolicy i niższe rachunki za ogrzewanie. Przy obecnych cenach ogrzewanie domu węglem spalanym w “kopciuchu” jest najdroższą metodą utrzymania komfortu cieplnego. Bardzo ważnym działaniem jest również ocieplenie domu. Aż 70% polskich domów nie ma wystarczającego ocieplenia ścian i stropów, co sprawia, że ogrzewanie takich domów oznacza znaczne straty finansowe.

– W ramach akcji wykorzystujemy bieżące odczyty poziomu pyłów zawieszonych i przekładamy je na generowaną w czasie rzeczywistym animację pyłu –mówi Damian Rezner ze Screen Network. –Im jakość powietrza jest gorsza, tym płuca bardziej ciemnieją. Dodatkowo na ekranach wyświetlamy aktualny poziom zanieczyszczeń w okolicy. Dzięki temu zabiegowi możemy wizualizować niewidzialne dla ludzkiego oka zagrożenie. Dzięki połączeniu ekranów z czujnikami mierzącymi jakość powietrza, wyświetlane treści są generowane w czasie rzeczywistym. Z racji wagi problemu Screen Network użyczył swoich ekranów w formule pro-bono.

Kampania „Zobacz czym oddychasz. Zmień to” jest realizowana w ramach projektu LIFE-IP MALOPOLSKA/LIFE14 IPE PL021 współfinansowanego ze środków programu LIFE Unii Europejskiej oraz we współpracy ze Stowarzyszeniem Program Czysta Polska. Wsparcia finansowego kampanii udzielili: Allegro.pl oraz Fundacja Better Future. Kampania została objęta patronatem honorowym Marszałka Województwa Śląskiego, Pana Jakuba Chełstowskiego. Kampania otrzymała wsparcie Screen Network, dzięki któremu pojawiła się na ekranach cyfrowych tej firmy.

KAS publikuje poradnik przeprowadzania kontroli palenisk

Poradnik powstał w celu wsparcia osób odpowiedzialnych za prowadzenie kontroli palenisk w Polsce poprzez zaprezentowanie rekomendacji, które pozwoliłyby na ujednolicenie i usprawnienie systemu. Poradnik opisuje istotne z punktu widzenia kontroli zagadnienia prawne, zawiera praktyczne wskazówki jak się do niej przygotować i skutecznie ją przeprowadzić oraz załączniki z przydatnymi wzorami dokumentów.

Poradnik powstał w 2022 roku. To wyjątkowy i ważny rok dla ochrony powietrza w Polsce. W dwóch województwach (śląskim i podkarpackim) zaczęły obowiązywać pierwsze ograniczenia dotyczące kotłów na paliwa stałe, zakazujące użytkowania starych, nieefektywnych urządzeń. W dwóch kolejnych (mazowieckim i łódzkim) to ostatni rok użytkowania tzw. kopciuchów, czyli pozaklasowych kotłów na węgiel i drewno, które emitują duże ilości zanieczyszczeń. W kilku innych województwach takie zakazy zaczną obowiązywać w przyszłym lub w kolejnym roku.

Biorąc pod uwagę fakt, że to właśnie emisja z domowych kotłów, pieców i kominków stanowi główne źródło zanieczyszczenia pyłem i rakotwórczym benzo[a]pirenem – wdrożenie przepisów antysmogowych jest kluczowe dla poprawy jakości powietrza. W tym celu zarówno rząd, jak i gminy oferują mieszkańcom dotacje do instalacji źródeł ciepła zgodnych z uchwałami antysmogowymi (np. rządowy Program Czyste Powietrze). Przepisy prawa i dotacje to dwa bardzo ważne elementy w procesie poprawy jakości powietrza w Polsce. Trzecim, równie istotnym, jest zagwarantowanie skutecznego systemu kontroli palenisk, a więc weryfikacji jakie paliwa są wykorzystywane do ogrzewania i w jakich urządzeniach. Podczas kontroli sprawdzane jest czy nie dochodzi do spalania odpadów, węgla złej jakości, mokrego drewna oraz czy urządzenia spełniają wymogi uchwały antysmogowej.

Jak wskazują wyniki analizy PAS przedstawione w raporcie („Palący Problem – Jak działa kontrola palenisk w województwach: małopolskim, mazowieckim i śląskim” z 2022 roku), do którego szczegółowe dane zostały pozyskane ze 167 gmin i dotyczą 2021 roku – czynnikiem, który najmocniej wpływa na skuteczność kontroli jest obecność straży miejskiej lub gminnej. Dane raportu wskazują, że w ogólnym ujęciu w gminach bez straży system kontroli palenisk jest dysfunkcyjny – to prawie 79% gmin w Polsce2. Ponadto kontrole przeprowadzane są przez urzędników, dla których jest to jeden z wielu obowiązków. Kontrole takie wykonywane są przeważnie w godzinach pracy urzędu, a więc w innych godzinach niż rozpalane są piece. Dodatkowo urzędnicy nie są uprawnieni do wystawiania mandatu, co sprawia, że kontrole są mniej skuteczne i mają głównie charakter edukacyjno-informacyjny. Poradnik stanowi swego rodzaju kompendium wiedzy dla kontrolerów palenisk. Informacje prawne oraz praktyczne wskazówki w nim zawarte przyczynią się do ujednolicenia i ułatwienia prowadzenia kontroli palenisk w praktyce.

TUTAJ POBIERZ PORADNIK DLA URZĘDNIKÓW „Kontrola palenisk w praktyce”

TUTAJ POBIERZ PORADNIK DLA STRAŻNIKÓW „Kontrola palenisk w praktyce”

Listopad 2022

  1. 1. Ruszyła kolejna edycja kampanii „Zobacz, czym oddychasz”
  2. 2. Kraków wprowadza pierwszą w Polsce Strefę Czystego Transportu. Przyjęto rozwiązanie, które wprowadza niezbyt restrykcyjne ograniczenia dotyczące wieku samochodów, ale za to będzie obowiązywać w całym mieście.
  3. 3. O dwa lata odwleczono termin wejścia w życie uchwały antysmogowej dla województwa łódzkiego.
  4. 4. W odpowiedzi na kryzys energetyczny rząd przywrócił do sprzedaży detalicznej węgiel brunatny.

 

Masz problem z odczytaniem tej wiadomości? Zobacz ją w przeglądarce.
 Polski Alarm Smogowy

newsletter
LISTOPAD 2022

 
 
Ruszyła kolejna edycja kampanii „Zobacz, czym oddychasz”

 

 

W tym roku siedem instalacji sztucznych płuc, z pomocą których oddolnie budujemy świadomość wagi problemu smogu, odwiedzi aż 63 lokalizacje w dziewięciu województwach. Tak duży zakres akcji był możliwy dzięki wsparciu szergu podmiotów. 

Kampania „Zobacz czym oddychasz. Zmień to” jest realizowana w ramach projektu LIFE-IP MALOPOLSKA/LIFE14 IPE PL021 współfinansowanego ze środków programu LIFE Unii Europejskiej  oraz we współpracy ze Stowarzyszeniem Program Czysta Polska. Wsparcia finansowego kampanii udzielili: Allegro.pl oraz Fundacja Better Future. Kampania została objęta patronatem honorowym Marszałka Województwa Śląskiego, Pana Jakuba Chełstowskiego. Kampania otrzymała wsparcie Screen Network, dzięki któremu pojawi się na ekranach cyfrowych tej firmy.


Więcej szczegółów znajdziesz tutaj: Mobilne płuca jadą w Polskę – rusza wielka kampaniaPolskiego Alarmu Smogowego – Polski Alarm Smogowy – Razem o czyste powietrze

To jak płuca wyglądają po kilku tygodniach spędzonych w polskim mieście powiatowym na
przykład tutaj: Zabrze zobaczyło, czym oddycha. Płuca czarne po kilku dniach – SmogLab

 

 

Kraków wprowadza pierwszą w Polsce Strefę Czystego Transportu. Przyjęto rozwiązanie,
które wprowadza niezbyt restrykcyjne ograniczenia dotyczące wieku samochodów, ale za to będzie obowiązywać w całym mieście.

 

 

To zmiana, o którą zabiegaliśmy od dawna. Odpowiedź na najczęściej zadawane pytania znajdziesz tutaj: https://smoglab.pl/strefa-czystego-transportu-faq
 

 
 

 

Przygotowaliśmy kolejną edycję rankingu najbardziej zatrutych miejscowości w Polsce.
Nowa Ruda to nowy smogowy lider Polski.

 

To dolnośląskie miasto zwyciężyło we wszystkich trzech kategoriach. Tuż za nią uplasowały się małopolskie miejscowości: Nowy Targ i Sucha Beskidzka. Na listę smogowych rekordzistów trafiły aż trzy uzdrowiska – Rabka Zdrój (województwo małopolskie), Szczawno-Zdrój (województwo dolnośląskie) i Goczałkowice-Zdrój (województwo śląskie).

 

Więcej o rankingu przeczytasz tutaj: Smogowy ranking miast – Polski Alarm Smogowy wskazuje liderów zanieczyszczenia – Polski Alarm Smogowy – Razem o czyste powietrze

 
 

O dwa lata odwleczono termin wejścia w życie uchwały antysmogowej dla województwa łódzkiego.

 

W czasie weekendu poprzedzającego dzień głosowania radnych, w którym rozmontowali przepisy, przekroczenia norm jakości powietrza przekraczały 1000 proc. Czytaj więcej: Kolejny demontaż uchwały antysmogowej? – SmogLab
 

 
 
 W odpowiedzi na kryzys energetyczny rząd przywrócił do sprzedaży detalicznej węgiel
brunatny.

 

Kominiarze ostrzegają jednak, że jego stosowanie truje sąsiadów, niszczy kotły i jest
kosztowne. Wiąże się go także ze zwiększonym ryzykiem pożarów.

Czytaj więcej: Węgiel brunatny: truje, niszczy kotły i opróżnia portfele [ROZMOWA] – SmogLab

 

 

 
 

Polski Alarm Smogowy
polskialarmsmogowy@gmail.com
kom: 731 764 909

Newsletter został wysłany przez Krakowski Alarm Smogowy z siedzibą przy ul. Felicjanek 10/6, 30-104 Kraków KRS 0000491120. Otrzymałeś(aś) go, gdyż jesteś zapisany(a) na newsletter Polskiego Alarmu Smogowego, wysyłany do osób zainteresowanych walką o czyste powietrze w Polsce. Jeśli ta tematyka jest Ci bliska, nie musisz nic robić. Gwarantujemy, że Twoje dane nie zostaną nikomu udostępnione. Mamy nadzieję, że lubisz nasze newslettery. Jeśli natomiast nie chcesz otrzymywać takich informacji kliknij tutaj aby się wypisać.
 

Czyste powietrze jest tam, gdzie są aktywne gminy – ranking PAS

Polski Alarm Smogowy opublikował ranking najaktywniejszych gmin w Programie Czyste Powietrze od początku jego funkcjonowania i pokazał jak aktywna postawa samorządów i wymiana starych...

Smogowa ankieta wyborcza PAS – śląscy samorządowcy chcą czystego powietrza

PAS zapytał komitety wyborcze, które wystawiły kandydatów w wyborach do śląskiego sejmiku, o ich plany na zmniejszenie zanieczyszczenia powietrza w regionie. Spośród trzynastu komitetów...

Rekordowa popularność dotacji w Czystym Powietrzu – PAS publikuje Barometr Programu

Coraz chętniej sięgamy po dotacje na wymianę kotłów i ocieplenie domów. W ostatnim tygodniu do Programu Czyste Powietrze złożono rekordową liczbę wniosków - aż...

Mobilne płuca pokazały czym oddychaliśmy tej zimy – piąta edycja kampanii PAS

To już piąty rok, w którym po Polsce jeżdżą instalacje “mobilnych płuc”. Polski Alarm Smogowy podsumowuje i kończy tegoroczną kampanię “Zobacz czym oddychasz. Zmień...

Gminy pokazują jak walczyć ze smogiem – PAS upowszechnia dobre praktyki

Aktywność samorządów w walce ze smogiem to ważny czynnik poprawiający jakość powietrza. Gminy, powiaty i województwa muszą wypełniać obowiązki ujęte między innymi w ustawie...

Gdzie likwidują „kopciuchy” – nowy raport Polskiego Alarmu Smogowego

Polski Alarm Smogowy sprawdził jak wyglądał proces wymiany starych kotłów w województwach śląskim, małopolskim i mazowieckim w latach 2019-2022. Niekwestionowanym liderem walki ze smogiem...