Rada Miasta Krakowa przyjęła 23 listopada pierwszą w Polsce i naszej części Europy Strefę Czystego Transportu. Jej celem jest stopniowe ograniczenie w mieście ruchu samochodów emitujących najwięcej zanieczyszczeń, czyli starszych aut z silnikiem Diesla. Strefa swoim zasięgiem obejmie niemal cały Kraków.
Najważniejszym przepisem wprowadzonym przez Radnych Krakowa jest zakaz wjazdu do strefy w roku 2026 samochodów benzynowych nie spełniających wymogów emisyjnych Euro 3 (auta wyprodukowane przed 2000 rokiem) oraz samochodów z silnikiem Diesla nie spełniających wymogów emisyjnych Euro 5 (auta wyprodukowane przed 2010 rokiem). W Europie Zachodniej istnieje ponad 300 tego typu stref.
– To bardzo dobra wiadomość – ocenia Anna Dworakowska z Krakowskiego Alarmu Smogowego. Kraków po raz kolejny okazał się liderem walki o czyste o powietrze. Trzy lata po wprowadzaniu zakazu palenia węglem i drewnem władze miasta zdecydowały się na bardzo potrzebny krok, jakim jest ograniczenie emisji zanieczyszczeń z ruchu samochodowego. Ta zmiana przełoży się na poprawę jakości powietrza w mieście, a co za tym idzie na zdrowie mieszkańców. Warto przypomnieć, że spaliny Diesla są uznawane przez Międzynarodową Agencję Badań nad Rakiem za substancję o udowodnionym działaniu rakotwórczym.
Ruch samochodowy znacznie przyczynia się do zanieczyszczenia powietrza w mieście. Dobitnie potwierdzają to odczyty ze stacji monitoringu na krakowskich Alejach Trzech Wieszczów. Powietrze w tej części miasta jest najgorsze w całej Polsce oraz znacznie gorsze niż na pozostałych stacjach mierzących poziom zanieczyszczenia w Krakowie. Na Alejach odnotowano najwyższą w całym kraju liczbę dni smogowych w 2021 roku – aż 105 (norma to 35), najwyższe roczne stężenie pyłów PM 10 – 46 ug/m3 (norma to 40 ug/m3) oraz najwyższe roczne stężenie NO2 – 50 ug/m3 (norma to 40 ug/m3).
– Pojazdy z silnikami Diesla zostały potraktowane bardziej surowo ponieważ w porównaniu z odpowiednikami benzynowymi emitują kilka lub kilkanaście razy więcej zanieczyszczeń ze spalin. Dla porównania, samochód z 2001 roku z silnikiem benzynowym emituje podobną ilość zanieczyszczeń jak samochód z 2014 z silnikiem Diesla – tłumaczy Bartosz Piłat, koordynator ds. transportu w Polskim Alarmie Smogowym.
Wprowadzona dziś przez Radnych Krakowa zmiana cieszy się poparciem mieszkańców miasta – około 65% osób w badaniach prowadzonych przez KAS popierało wyeliminowanie ruchu starszych Diesli z miasta – dodaje Dworakowska.
Obecnie wymogów SCT nie spełnia około jedna piąta aut (21%) poruszających się po mieście. Grupa ta emituje większość zanieczyszczeń – odpowiadają one za około 85% pyłów i 50% tlenków azotu generowanych przez samochody. Ze względu na naturalną wymianę samochodów, bez wprowadzenia SCT odsetek takich aut spadłby do 13% w 2026 roku, kiedy to przepisy będą wchodzić w życie.
