Rząd ogłosił zmiany w programie “Czyste Powietrze”. Ma być mniej biurokracji, wnioski mają być rozpatrywane szybciej, a do dystrybucji zostaną włączone banki. O zmiany od początku funkcjonowania programu zabiegał Polski Alarm Smogowy.

Program "Czyste Powietrze" w dotychczasowej formie nie spełniał swoich załozeń: rocznie 300 tys. rozpatrzonych wniosków i 10 mld zł finansowania. W ciągu 1.5 roku działania programu złożono 113 tys. wniosków i przyznano wsparcie w wysokości 1.5 mld zł. 3 marca ogłoszono zmiany w programie, które mają przyspieszyć i usprawnić aplikowanie i rozliczanie wniosków. O takie zmiany apelował Polski Alarm Smogowy od początku istnienia programu.

Co się zmieni w “Czystym Powietrzu”?

Przede wszystkim wnioski aplikacyjne będą znacząco uproszczone. Czas na ich ocenę przez wojewódzkie fundusze ochrony środowiska zostanie skrócony z obecnych 90 dni do 30 dni. Zostanie również określony czas na wypłatę dotacji – trafi ona do składającego wniosek maksymalnie do 30 dni po dostarczeniu faktur.

Nowością jest też wprowadzenie preferencji dla bezdymnych rozwiązań i odnawialnych źródeł energii. Co to znaczy? Jeśli ktoś zdecyduje się na zamontowanie pompy ciepła i termomodernizację domu, może dostać dotację 25 tys. zł. Jeśli doda jeszcze do tego panele fotowoltaiczne, dotacja wyniesie 30 tys. zł. – To wyraźny ukłon w stronę technologii grzewczych, które nie emitują smogotwórczych pyłów – komentuje Andrzej Guła z Polskiego Alarmu Smogowego.

Rząd przewiduje również pomoc dla najuboższych. Dla gospodarstw domowych, gdzie miesięczny dochód na osobę wynosi poniżej 1400 zł (w przypadku gospodarstw wieloosobowych) i 1960 zł (w przypadku jednoosobowych) dotacja będzie podwyższona do 60% kosztów kwalifikowalnych. Żeby dostać taką podwyższoną dotację trzeba będzie dostać zaświadczenie o dochodzie w swoim urzędzie gminy. Gminy za pomoc w tym zakresie i pomoc przy wypełnieniu wniosku o dotację dostaną 100 zł od każdego beneficjenta.

Do dystrybucji programu zostaną włączone banki. Wniosek o dotację i pożyczkę będzie można złożyć w “jednym okienku”. Fundusz ochorny środowiska będzie miał 14 dni na rozpatrzenie wniosku złożonego przez bank.

W dalszym ciągu będzie można skorzystać z ulgi podatkowej. Te osoby, które zainwestują w najmniej emisyjne technologie, mogą liczyć więc na ponad 50% wsparcie z dotacji i ulgi podatkowej.

Wnioski w “nowej formie” będzie można składać już na przełomie marca i kwietnia. Do tej pory, od początku funkcjonowania programu w 2018 roku, przyznano ponad 65 tys. dotacji i 4,5 tys. pożyczek.

Deklarację o wprowadzeniu zakazu spalania węgla w gospodarstwach domowych od IV kwartału 2023 podpisał prezydent Rafał Trzaskowski oraz przedstawicielka Marszałka Województwa Mazowieckiego. Dodatkowo zadeklarowano wprowadzenie zakazu palenia w kominkach w dniach o podwyższonym zanieczyszczeniu powietrza.

Deklaracja Prezydenta i Marszałka jest spełnieniem postulatów antysmogowych aktywistów i obywateli miasta, którzy 17 lutego złożyli petycję podpisaną przez 8200 obywateli w tej sprawie. Aktywiści Warszawy Bez Smogu, Smoga Wawerskiego i Warszawskiego Alarmu Smogowego od dawna zabiegają o intensywniejsze działania antysmogowe ze strony miasta. W Warszawie znajduje się obecnie ok. 18 tys. kopciuchów, które należy zlikwidować do końca 2020 r.

Urząd Miasta oraz Urząd Marszałkowski deklarują: „współpracę przy planowanych przez Samorząd Województwa Mazowieckiego pracach nad zaostrzeniem przepisów uchwały antysmogowej, poprzez wyeliminowanie na terenie Miasta Stołecznego Warszawy węgla używanego w indywidualnych źródłach ogrzewania oraz wprowadzenia zakazu palenia w kominkach i innych urządzeniach niebędących głównymi źródłami ciepła w dniach z prognozowanym przekroczeniem normy jakości powietrza. Miasto Stołeczne Warszawa deklaruje gotowość do wdrożenia tych zakazów w IV kwartale 2023 roku”.

– cieszymy się z aktywnej postawy miasta, Prezydenta i Urzędu Marszałkowskiego w walce z warszawskim smogiem – powiedziała Monika Daniluk, aktywistka Warszawy Bez Smogu. Dzięki zakazowi spalania węgla w domach będziemy mieli w Warszawie szansę na czyste powietrze. Niestety pozostało jeszcze 18 tysiącach warszawskich „kopciuchów”, które wciąż dymią i z którymi Urząd Miasta oraz mieszkańcy Warszawy muszą sobie poradzić. Na ich likwidację pozostało jeszcze 2 lata i 10 miesięcy.

Warszawa jest kolejnym miastem, w którym pojawią się nowe przepisy poprawiające jakość powietrza. 24 lutego 2020 r. przyjęto uchwałę antysmogową dla Sopotu, w którym od 1 stycznia 2024 obowiązywać będzie zakaz używania kotłów na węgiel i drewno. Pojawiają się również uchwały intencyjne wzywające do wprowadzenia podobnych przepisów w Kielcach, Tarnowie. Nad zakazem spalania węgla zastanawia się również Oświęcim, Racibórz i Sosnowiec.

Link do informacji UM Warszawa:

https://www.um.warszawa.pl/aktualnosci/deklaracja-stolicy-na-rzecz-poprawy-jako-ci-powietrza

Mieszkańcy Oświęcimia popierają zaostrzenie uchwały antysmogowej i wprowadzenie zakazu spalania węgla w swoim mieście. Podczas przeprowadzonych badań opinii społecznej w lutym 2020 r. 61% ankietowanych opowiada się za zakazem, przeciwne jest 25%.

Projekt uchwały przygotował prezydent miasta Janusz Chwierut. Obecnie projekt uchwały jest poddawany konsultacjom społecznym. Uchwała zakłada całkowite odejście od węgla do roku 2032. Cieszymy się i gratulujemy Panu Prezydentowi aktywnej postawy w walce ze smogiem – mówi Marcin Kręźlewicz, aktywista Oświęcimskiego Alarmu Smogowego – Jak widzimy z przeprowadzonych badań z Prezydentem zgadzają się mieszkańcy Oświęcimia. Zaostrzenie uchwały antysmogowej to szansa na znaczącą poprawę jakości powietrza. Takie rozwiązanie zastosowano w Krakowie i już widzimy pozytywne efekty. Likwidacja ponad 30 tys. kotłów na węgiel i drewno dała mieszkańcom dużo czystsze powietrze.

Pomimo lekkiej zimy i korzystnych warunków pogodowych powietrze w Oświęcimiu jest fatalnej jakości. W Krakowie – mieście z zakazem spalania węgla i drewna powietrze było dużo czystsze niż w Oświęcimiu. W styczniu 2020 w Krakowie średnie stężenie pyłów PM10 wynosiło 50 ug/m3, natomiast w Oświęcimiu aż 64 ug/m3 i był to jeden z wyższych wyników w województwie. Stężenie rakotwórczego benzo(a)pirenu w Oświęcimiu w roku 2019 wyniosło 7.41 ng/m3 to 741% dopuszczalnej normy! 

Z pomiarami jakości powietrza zgadzają się odczucia większości mieszkańców miasta. Aż 78% ankietowanych osób uznało, że w Oświęcimiu w sezonie grzewczym jakość powietrza jest zła, a 89% uznało, że fatalna jakość powietrza może mieć negatywne skutki dla ich zdrowia. 

Rozwiązanie zaproponowane przez Prezydenta Oświęcimia wpisuje się w szerszy obraz zmian w Polsce. Uchwały intencyjne postulujące wprowadzenie zakazu spalania węgla przegłosowano dotychczas w Kielcach, Tarnowie i Sosnowcu. Podobny zapis pojawił się w projekcie uchwały antysmogowej dla Sopotu na Pomorzu, która przewiduje wprowadzenie zakazu spalania węgla na ternie tego miasta. W Warszawie aktywiści Warszawy Bez Smogu zebrali 8200 podpisów pod petycją w sprawie zakazu spalania węgla w stolicy. 

Badanie opinii przeprowadził CEM Instytut Badań Rynku i Opinii publicznej w lutym 2020 r, na zlecenie Polskiego Alarmu Smogowego, na reprezentatywnej próbie mieszkańców Oświęcimia techniką wywiadu bezpośredniego. Wielkość próby: N=301 efektywnych wywiadów (około 1% dorosłej populacji mieszkańców Oświęcimia). Typ próby: próba reprezentatywna losowo-kwotowa z kontrolą zmiennych płci i wieku. Wyniki badań przesyłamy w załączniku.