Senacka Komisja Gospodarki Narodowej i Innowacyjności zdecyduje dzisiaj o opłatach dla kopcących samochodów za wjazd do centrów miast wyrzuconych z Ustawy o elektromobilności, przegłosowanej przez Sejm 11 stycznia.

Polski Alarm Smogowy wysłał do Marszałka Senatu Stanisława Karczewskiego wniosek o wprowadzenie poprawek do Ustawy o elektromobilnosci. Najważniejszą poprawką proponowaną przez PAS jest przywrócenie możliwości wprowadzania przez gminy opłat za wjazd do centów miast samochodów o wysokiej emisji zanieczyszczeń. PAS proponuje by dochody z opłat gminy przeznaczyły na na koszty obsługi strefy, sfinansowanie poprawy transportu publicznego oraz budowę infrastruktury ulicznej.

Zaproponowane przez PAS poprawki dadzą gminom elastyczne narzędzie. Będą one mogły regulować stawkę opłat w zależności od tego jak dużo zanieczyszczeń emituje dane auto oraz wyłączać z opłat pojazdy o względnie niskiej emisji (Euro 5 oraz Euro 6).

Wnioskujemy do Marszałka Senatu i Komisji o zmianę wadliwych zapisów – powiedział Jakub Jędrak z Polskiego Alarmu Smogowego. Wiele polskich miast dusi się w smogu, a władze miast nie mają narzędzi administracyjnych by móc tę sytuację zmienić. Możliwość wprowadzenia opłat dla najgorszych samochodów za wjazd do centrum jest sprawdzonym i skutecznym sposobem szybkiej poprawy jakości powietrza w wielu miastach. Nie rozumiem dlaczego nie możemy dać gminom możliwości skorzystania z takiej opcji – dodaje

Wprowadzenie opłat za wjazd do strefy czystego transportu samochodów wysoko emisyjnych wzbudziło wiele kontrowersji oraz zarzutów o nakładanie kolejnych podatków – czytamy w uzasadnieniu. Należy jednak podkreślić, że wszelkiego rodzaju opłaty stanowią powszechne i efektywne narzędzie w procesie zarządzania, dlatego pozostawienie takiej możliwości w Ustawie podnosi jej innowacyjność. Przykłady podobnych systemów funkcjonujących w miastach o najwyższym wskaźniku jakości życia potwierdza skuteczność i szeroką akceptację społeczną takiego rozwiązania. Proponuje się odstąpienie od sztywnych zapisów, na rzecz umożliwienia wprowadzenia takiego narzędzia, jeżeli samorząd lokalny uzna na podstawie analiz i konsultacji społecznych, że stanowi ono szansę na poprawę jakości powietrza. Jednocześnie, aby wyraźnie podkreślić cel wprowadzanej opłaty, proponuje się przekazywanie środków pozyskiwanych z opłat w całości na zadania związane z poprawą systemu transportowego.

Już od dziś w kinach należących do Cinema City widzowie zobaczą przed filmami antysmogowe spoty Polskiego Alarmu Smogowego. Będą one wyświetlane w 20 miastach w Polsce, we wszystkich kinach należących do sieci i zwrócą uwagę na zagrożenia, z którymi wiąże się oddychanie smogiem.

Kampania potrwa przez dwa tygodnie i w tym czasie spot obejrzy około miliona osób.

– Pochodzę ze Śląska, więc kwestie ochrony środowiska, a w szczególności zanieczyszczenia powietrza zawsze mnie dotyczyły – mówi Albert Hanslik, który na pomysł włączenia sieci kin do antysmogowej kampanii wpadł w czasie rozmów z ludźmi z Katowickiego Alarmu Smogowego.

Zaproponował więc możliwość emisji spotów w kinach należących do sieci Cinema City, w której pracuje. Dziś mówi przede wszystkim o konieczności zwracania uwagi na skalę i skutki zanieczyszczenia powietrza, które najmocniej doskwiera dzieciom i seniorom. Mówi: „Od kilku lat współpracuję z ruchami miejskimi koncentrując się na zwiększeniu świadomości społecznej w sprawach gospodarowania przestrzenią w miastach, a ostatnio głównie na problemie smogu. Każda inicjatywa dająca szansę na zmiany systemowe, a w efekcie na poprawę jakości powietrza w całej Polsce jest bezcenna. Nie możemy liczyć jedynie na wiatr, by móc zrobić większy oddech.”

Spot trwa 20 sekund i został przygotowany przez Polski Alarm Smogowy. Zwraca uwagę na skalę problemu i jego skutki zdrowotne. – Te są ogromne. W spocie pokazujemy liczbę przedwczesnych zgonów w Polsce, które Europejska Agencja Środowiska przypisuje zanieczyszczeniu powietrza pyłem zawieszonym. To 41 tysięcy osób, a trzeba pamiętać, że są to konserwatywne szacunki, które nie uwzględniają innych zanieczyszczeń, na przykład tlenków azotu, a za punkt odniesienia nie biorą powietrza bez żadnych zanieczyszczeń, a takie na jakie możemy być realnie narażeni – mówi Andrzej Guła z Polskiego Alarmu Smogowego i dodaje, że inicjatywa ze strony Cinema City to świetny przykład społecznie odpowiedzialnego zachowania biznesu. – To bardzo cieszy – dodaje.

10 stycznia, podczas prac w komisjach sejmowych nad planowaną ustawą o elektromobilności odrzucono zapis o możliwości wprowadzenia opłat za wjazd najbardziej kopcących samochodów do centrów zanieczyszczonych miast. Odrzucenie poparł wiceminister energii. To kolejna niespełniona obietnica rządu w walce ze smogiem.

Opłaty za wjazd do centrum miasta miały stanowić podstawę do tworzenia stref czystego transportu. Umożliwienie miastom wytyczania takich stref to jeden z 15 punktów rządowego Programu Czyste Powietrze. Możliwość tworzenia stref czystego transportu była wcześniej konsultowana z samorządami i uzyskała ich poparcie. Strefa taka była planowana między innymi w Krakowie, który należy do czołówki miast europejskich o najbardziej zanieczyszczonym powietrzu.

Również Najwyższa Izba Kontroli, w swoim raporcie z 2014, również wskazywała na konieczność wyposażenia gmin w możliwość tworzenia stref ograniczonej emisji komunikacyjnej.

Deklaracje rządu walki ze smogiem nijak się mają do rzeczywistych działań. Odrzucenie w komisjach opłat za wjazd do centrów miast najbardziej zanieczyszczających samochodów, poparte przez wiceministra energii Michała Kurtykę, pokazuje jak lekceważąco rząd podchodzi do walki z zanieczyszczeniem powietrza. Rok temu obiecano wprowadzenie norm jakości węgla w pierwszym kwartale 2017 r. – do dziś norm nie ma. Rząd zapowiadał również obniżkę cen energii elektrycznej do ogrzewania mieszkań, podczas gdy nowa taryfa prowadzi do wzrostu opłat. Teraz odrzucono możliwość ograniczenia wjazdu do centrów miast najbardziej kopcących samochodów. Jeśli tak ma wyglądać realizacja rządowego programu „Czyste powietrze” to na poprawę jakości powietrza nie mamy co liczyć– powiedział Andrzej Guła, lider Polskiego Alarmu Smogowego.

Zapisy ustawy dawały miastom powyżej 100 tys. mieszkańców możliwość wprowadzania opłat za wjazd do miast dla pojazdów nie spełniających norm emisji spalin. Takie rozwiązania obowiązują od lat w wielu europejskich miastach skutecznie przyczyniając się do poprawy jakości powietrza.

Pod adresem www.smog.edu.pl można znaleźć edukacyjny portal dla dzieci i młodzieży przygotowany przez Krakowski Alarm Smogowy.

– Portal powstał w odpowiedzi na oczekiwania rodziców oraz nauczycieli, którzy szukali u nas materiałów mogących wesprzeć edukację na temat skutków oraz źródeł zanieczyszczenia powietrza – mówi Anna Dworakowska.

Portal zawiera części przeznaczone dla dzieci w różnym wieku, nastolatków oraz nauczycieli. Tym ostatnim pomoże między innymi zaoszczędzić czas i urozmaicić lekcje. Znajdują się tam m.in. gotowe scenariusze lekcji, karty pracy, gry edukacyjne, audiobooki i filmy edukacyjne. Zadbano też o to, by młodzież mogła w sposób atrakcyjny i interesujący przyswoić informacje, i pokazać w jaki sposób troszczyć się o środowisko, a szczególnie o powietrze, którym wszyscy oddychamy.

– Rodzice i nauczyciele to ludzie, którzy są szczególnie zainteresowani wpływem smogu na nasze codzienne życie oraz tym, jak się przed nim chronić i zapobiegać jego powstawaniu. Od dawna docierały do nas liczne zapytania dotyczące materiałów edukacyjnych i pomocy naukowych, które mogłyby pomóc w poznaniu tematyki. Uznaliśmy, że najlepszą odpowiedzią na nie, będzie przygotowanie portalu, w którym każdy znajdzie to, czego potrzebuje – opowiada Dworakowska i podkreśla, że zmiana postaw u najmłodszych przyniesie nie tylko widoczne skutki w kolejnych latach, ale może zadziałać także „tu i teraz”. – Znamy sytuacje, kiedy to dzieci, które zapoznały się z problemem smogu poza domem, tłumaczyły rodzicom, że powinni zrezygnować z tzw. kopciuchów i nie wrzucać do pieców śmieci. Tak wpłynęły na ich zachowanie, pomogły sobie i im – dodaje.

To kolejny ciekawy „smogowy” projekt dla dzieci. Niewiele wcześniej światło dzienne ujrzała książka „Skok na smog”, którą we współpracy z Polskim Alarmem Smogowym przygotowało wydawnictwo Znak Emotikon. Jej autorkami są Dorota Majkowska-Szajer i Anna Kaszuba-Dębska.

Ta ostatnia przygotowała także rysunki, animacje oraz opracowanie graficzne portalu smog.edu.pl.

Portal zrealizowano w ramach projektu "Wdrażanie Programu ochrony powietrza dla województwa małopolskiego – Małopolska w zdrowej atmosferze." LIFE14 IPE PL 021/LIFE IP MALOPOLSKA

9 stycznia 2018 roku w sali widowiskowej CK Izabelin odbyła się debata o jakości powietrza w Gminie Izabelin.W debacie wzięli udział przedstawiciele Polskiego Alarmu Smogowego

Na spotkanie, które wspólnie zorganizowało Stowarzyszenie DziałajMY i Urząd Gminy Izabelin przybyło bardzo wielu Mieszkańców, którym nieobojętny jest temat jakości powietrza oraz przyszłościowe wdrożenie przedsięwzięć, które mogłyby poprawić obecną sytuację występującą w całej Polsce, a w szczególności na terenie Gminy Izabelin.

Jak ważnym z punktu widzenia Mieszkańców jest temat smogu, pokazała wtorkowa frekwencja – sala CKI wypełniona została po brzegi. W pierwszej części głos zabierali eksperci z Polskiego Alarmu Smogowego (Piotr Siergiej i Jakub Jędrak), którzy przybliżyli zebranym zagadnienia dotyczące powstawania smogu i miejsc najczęstszego jego obecności. Scharakteryzowali również jakie zagrożenia zdrowotne czyhają na ludzi, kiedy przekraczane zostają stężenia pyłów zawieszonych PM10, PM2,5 i związków silnie rakotwórczych tj. benzopirenów. Prelegenci wielokrotnie podkreślali, że Polska należy do niechlubnej europejskiej czołówki jeśli chodzi o zanieczyszczenia powietrza. Prawie godzinny wykład został nagrodzony gromkimi brawami.

Następnie wysłuchano wystąpienia Z-cy Wójta Gminy Izabelin Ryszarda Haczka, który pragnął zebranych zainteresować dotychczasowymi działaniami urzędu w tym zakresie. Wójt przypomniał, że na budynku CKI i na gminnym przedszkolu w Laskach umieszczone zostały niecertyfikowane czujniki pyłów jak również, że na terenie gminy zainstalowane zostały dwa prywatne czujniki (w Hornówku i Izabelinie C). Wójt dodał, że w przyszłości z gminnego budżetu zakupiony zostanie również czujnik certyfikowany (w 2020 roku). Pan Ryszard Haczek dodał, że dotychczas przeprowadzono szereg działań profilaktycznych polegających m. in. na wrzuceniu tematycznych ulotek informacyjnych do skrzynek na listy, zamieszczeniu artykułu w miesięczniku "Listy do Sąsiada", czy do wysłania stosownych pism informacyjnych do szkół i przedszkoli. Dodał, że w grudniu 2017 roku Rada Gminy Izabelin przyjęła gminny "Program wymiany pieców", który lada dzień ma zostać zatwierdzony przez Wojewodę Mazowieckiego (cały program i jego założenia zostały zaprezentowane w późniejszej części debaty). Zdaniem wójta, nieobojętna dla ochrony środowiska będzie budowa ścieżek rowerowych i modernizacja skrzyżowania w Mościskach oraz w przyszłości wprowadzenie autobusów niskoemisyjnych i stacji szybkiego ładowania pojazdów elektrycznych. Ponadto wójt przypomniał, że znaczącym dla powstawania zanieczyszczeń w Polsce i w Izabelinie jest również palenie (grzanie, dogrzewanie się) typowymi kominkami. Przedstawiciel lokalnej władzy wyraził również ubolewanie, że na terenie woj. mazowieckiego nie ma dofinansowań do wykonywania termoizolacji budynków.

Źródło: izabelin24.pl

9 stycznia Zagłebiowski Alarm Smogowy przeprowadził warsztaty dla klas trzecich w Szkole Podstawowej nr 45 w Sosnowcu. Wrszaty odbyły sie w ramach prowadzonej tej zimy kampanii społecznej #ZagłebieBezSmogu

To już siódme województwo, w którym przyjęto uchwałę antysmogową. Proces przyjmowania uchwał dla województw, który zapoczątkowano w Małopolsce 23 stycznia 2017 roku konczy się w tym roku na Wielkopolsce, która przyjęła podobną uchwałę 18 grudnia.

„Celem zapobieżenia negatywnemu oddziaływaniu na zdrowie ludzi i na środowisko,na obszarze województwa wielkopolskiego, z wyłączeniem Miasta Poznania oraz Miasta Kalisza, wprowadza się ograniczenia i zakazy w zakresie eksploatacji instalacji, w których następuje spalanie paliw, określone niniejszą uchwałą” tak rozpoczyna się pierwszy paragraf uchwały antysmogowej dla Wielkopolski.

Uchwała wchodzi w życie 1 maja 2018 r. i wprowadza zakaz stosowania bardzo drobnego miału, węgla brunatnego i flotokoncentratu. Wprowadzone również ograniczenia dla kotłów oraz tzw. miejscowych ogrzewaczy np. kominków i pieców. Wszystkie nowe kotły po 1 maja 2018 r. będą musiały zapewnić możliwość wyłącznie automatycznego podawania paliwa, wysoką efektywność energetyczną oraz dotrzymanie norm emisyjnych. Zakazany również będzie ruszt awaryjnego oraz możliwość jego zamontowania.
Zgodnie z zapisami kotły zainstalowane przed wejściem w życie uchwał antysmogowych i niespełniające ich wymagań będą musiały być wymienione w 2 etapach:

• do 1 stycznia 2024 r. – w przypadku kotłów bezklasowych

• do 1 stycznia 2028 r. – w przypadku kotłów spełniających wymagania dla klasy 3 lub 4 według normy PN-EN 303-5:2012.

Kotły tzw. 5 klasy, zainstalowane przed wejściem w życie uchwał, będą mogły być użytkowane dożywotnio. Ponadto miejscowe ogrzewacze pomieszczeń (piece, kominki, kozy) zainstalowane przed wejściem w życie uchwał antysmogowych i niespełniające ich wymagań będą musiały być wymienione do 1 stycznia 2026 r.

Specjalna komisja przy Urzędzie Marszałkowskim opracowała raportu analizujący stan powietrza w województwie. Według jego zapisów jakość powietrza w Wielkopolsce pozostawia wiele do życzenia. Według raportu w 135 gminach w Wielkopolsce został naruszony standard jakości powietrza, natomiastw 217 gminach został przekroczony poziom docelowy dla benzo(a)pirenu.

Podczas Kongresu Kampanierów, w Warszawie, 11 grudnia 2017 PAS otrzymał nagrodę za najlepszą ogólnopolską kampanię zmieniającą świadomość społeczną.

Kongres Kuźnia Kampanierów to cykliczne spotkanie kampanierów, aktywistów, ekspertów oraz wszystkich osób, które chcą zmieniać świat.

W tym roku wręczono nagrody w trzech kategoriach:

• Kampania Ogólnopolska – Polski Alarm Smogowy – za wytrwałość, która zmieniła świadomość społeczeństwa i polityków

• Kampania Lokalna – Maria Nowakowska – za Rynek Włókniarek Łódzkich, upamiętniający ciężko pracujące kobiety

• Kampanier – Adam Ulbrych – za odwagę w zmienianiu świata, nawet z narażeniem życia

Kongres Kuźni Kampanierów 2017 był niepowtarzalną okazją do wymiany doświadczeń, perspektyw, refleksji i narzędzi między osobami zaangażowanymi na co dzień w prowadzenie działań na rzecz dobra wspólnego. W trakcie odbyły się panele dyskusyjne, debaty, prezentacje eksperckie, wystąpienia doświadczonych aktywistów – solidna dawka wiedzy, jak działać skutecznie, jakich błędów unikać i na czym się skupić, żeby osiągnąć cel. Kongres to wspólne poszukiwanie odpowiedzi na pytanie: „Jak wygrywać kampanie?”.

Polski Alarm Smogowy przeanalizował dane z roku 2016 zebrane przez stacje pomiarowe Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska. Na liście miast z najgorszym powietrzem znaleźli się smogowi recydywiści, tradycyjnie zajmujące czołowe miejsca, ale pojawiły się również miasta z uznawanego za czyste Pomorza.

To najnowsze dane o pomiarach pochodzących z wszystkich stacji pomiarowych w Polsce i ujmujących rok 2016. Polski Alarm Smogowy przygotował zestawienie najbardziej zanieczyszczonych miast w Polsce uwzględniając pomiary pyłu PM10, czyli o wielkości do 10 mikrometrów oraz rakotwórczego benzo(a)pirenu. Należy pamiętać, że w każdym z zestawień ujęte zostały tylko te miejscowości, w których znajdowała się stacja pomiarowa. Oznacza to, że podobne zanieczyszczenie występować może występować w miastach o zbliżonym typie zabudowy i sposobie ogrzewania domów.

Bez wprowadzenia w Polsce norm jakości węgla i systemu kontroli jego jakości takie zestawienia będziemy oglądać jeszcze przez wiele lat – powiedział Andrzej Guła – lider Polskiego Alarmu Smogowego. Pani Premier Beata Szydło obiecała Polakom normy jakości węgla na pierwszy kwartał tego roku. Wciąż czekamy.

Pył PM10 – najwięcej w małych miastach

Średnioroczne stężenia pyłu PM10 nie powinny przekraczać poziomu 40 mikrogramów na metr sześcienny. Na liście miast, w których dopuszczalny poziom 40 ug/m3 został przekroczony znajdują się poza Krakowem, Katowicami i Warszawą głównie miejscowości średniej wielkości bądź nawet tak małe jak śląski Godów liczący zaledwie 2000 mieszkańców. Większość najbardziej zanieczyszczonych miast znajduje się na terenie Śląska, Małopolski i woj. łódzkiego.

Stacje pomiarowe o najwyższym stężeniu średniorocznym pyłu PM10 – powyżej normy 40 µg/m³

1 – Inne stacje pomiarowe w Krakowie: Dietla – 49 µg/m³, Bujaka 39 µg/m³, Bulwarowa – b.d., Os. Piastów  – 37 µg/m³

2 – Inne stacje pomiarowe w Katowicach: stacja tła miejskiego – 37.8 µg/m³

3 – Inne stacje pomiarowe w Warszawie: Marszałkowska – 37 µg/m³ , Kondratowicza – 20,9 µg/m³, Wokalna – 27,6 µg/m³

Stacje pomiarowe o najniższym stężeniu średniorocznym pyłu PM10 (poza stacjami pozamiejskimi)

1. Gdynia – 15.4 µg/m³

2. Sopot – 16.7 µg/m³

3. Szklarska Poręba – 18.3 µg/m³

4. Słupsk – 19.2 µg/m³

5. Suwałki – 19.2 µg/m³

6. Białystok – 19.8 µg/m³

7. Ożarów – 19.9 µg/m³

8. Tczew – 20.0 µg/m³

9. Gdynia – 20.7 µg/m³

10. Szczecin – 22.2 µg/m³

Stacje pomiarowe o najwyższej liczbie dni ze stężeniem PM10 większym niż 50 µg/m³

1 – Inne stacje pomiarowe w Krakowie: Złoty Róg – 85, Bujaka – 78, Bulwarowa – 74, Os. Piastów  – 69

2 – Inne stacje pomiarowe w Katowicach: stacja tła miejskiego – 66 dni

Liczba dni, w których nie powinna zostać przekroczona normy jakości powietrza (średnioodobowo – 50 µg/m³ ) nie może być w Polsce wyższa niż 35. Niestety liczba takich „smogowych” dni jest przekraczana w dziesiątkach polskich miast.

Stacje pomiarowe o najniższej liczbie dni ze stężeniem PM10 większym niż 50 µg/m³

1. Białystok – 2 dni

2. Sopot, Suwałki – 3 dni

3. Gdynia – 5 dni

4. Słupsk – 6 dni

5. Gdańsk – 9 dni

6. Piwniczna – 10 dni

7. Olsztyn – 11 dni

8. Mrągowo, Szczecin – 13 dni
 

Rakotwórczy benzo(a)piren – źródłem gospodarstwa domowe
Raktwórczy benzo(a)piren (BAP) to węglowodór aromatyczny powstający podczas spalania paliw stałych w niskich temperaturach. Jego głównym źródłem w Polsce są gospodarstwa domowe, używające „kopciuchów” – pozaklasowych kotłów na węgiel i drewno. Obowiązująca norma to średnioroczne stężenie – 1 ng/m3. Niestety poziom BAP w polskich miejscowościach jest od lat najwyższy w Unii Europejskiej. Rekordowe miasta przekraczają poziom tego rakotwórczego związku prawie 18-krotnie! Najwyższy dobowy poziom BAP – 83,93 ng/m3 odnotowano w Nowej Rudzie, od 18 do 24 stycznia 2016 r. Bardzo wysoki poziom BAP odnotowano również na uznawanym za czyste Pomorzu. Kościerzyna i Wejherowo przekroczyły normy o odpowiednio 1000% i 800%.

Stacje pomiarowe o najwyższym stężeniu średniorocznym BAP (norma – 1 ng/m3)

Stacje pomiarowe o najniższym stężeniu średniorocznym BAP (poza stacjami pozamiejskimi)

(norma – 1 ng/m3)

1. Suwałki – 1.1 ng/m3
2. Białystok – 1.1 ng/m3
3. Olsztyn – 1.3 ng/m3
4. Koszalin – 1.5 ng/m3
5. Płock – 1.6 ng/m3
6. Warszawa – 1.7 ng/m3
7. Lublin – 1.8 ng/m3
8. Wągrowiec – 1.8 ng/m3
9. Elbląg – 1.8 ng/m3
10. Piła – 2.1 ng/m3

29 listopada 2017 r. Forum Energii, we współpracy z CZIiTT Politechniki Warszawskiej zorganizowało konferencję poświęconą transformacji polskiego ciepłownictwa „Czyste Ciepło.”

Celem spotkania było m.in. przedstawienie długoterminowych wyzwań stojących przed systemami ciepłowniczymi determinujących ich dalsze funkcjonowanie oraz próba wskazania kierunkowych działań wspierających dalszy rozwój systemów ciepłowniczych. Dyskutowano na temat możliwości ograniczenia „niskiej emisji” dzięki wykorzystaniu ciepła systemowego oraz o dobrych praktykach w walce ze smogiem.

Podczas konferencji miały miejce wystąpienia:

1. Poprawa jakości powietrza w Polsce – Paweł Sałek, Sekretarz Stanu, Ministerstwo Środowiska
2. Diagnoza ciepłownictwa – Andrzej Rubczyński, Dyrektor ds Badań i Analiz, Forum Energii
3. Transformacja ciepłownictwa 2030. Problem małych systemów ciepłowniczych – Jan Rączka, Regulatory Assistance Project
4. Perspektywa zmian zapotrzebowania na ciepło systemowe w wyniku poprawy efektywności energetycznej budynków – Dr Arkadiusz Węglarz, KAPE oraz drSzymon Firląg, BPIE
5. Kierunki transformacji 2030 – potencjał OZE w systemach ciepłowniczych – Grzegorz Wiśniewski, IEO
6. Małe krajowe systemy ciepłownicze. Studium przypadku. – Janusz Mazur, Regulatory Assistance Project
7. Działania miast w zakresie poprawy czystości powietrza, przykłady z życia wzięte – Krzysztof Haładus – I Zastępca Prezydenta Miasta Sosnowiec

W panelu dyskusyjnym „Ograniczenie niskiej emisji, wyzwania strategiczne, kierunki działań” wzięli udział: Małgorzata Mika-Bryska – Veolia, Gabriela Lenartowicz – Poseł na Sejm RP, 
Bogusław Regulski – IGCP, Paweł Smoleń – Forum Energii, Andrzej Guła – Alarm Smogowy oraz Krzysztof Haładus – I Zastępca Prezydenta Miasta Sosnowiec