Dla kogo jest ten Program: Program udziela wsparcia BEZPOŚREDNIO właścicielom lub współwłaścicielom domów jednorodzinnych. Formy dofinansowania: W ramach programu można uzyskać dotację oraz/lub niskooprocentowaną pożyczkę. Miejsce składania wniosków: Aby złożyć wniosek należy kontaktować się z Wojewódzkimi Funduszami Ochrony Środowiska. Lista WFOŚ znajduje się TUTAJ Terminy składania wniosków: Wnioski można składać w trybie ciągłym (nie ma naborów okresowych). Program realizowany jest do 2029 roku. Podpisywanie umów trwa do końca 2027 roku, a prace objęte umową muszą być zakończone do 30.06.2029 roku. Wysokość dotacji: Maksymalny możliwy koszt, od którego liczona jest dotacja to 53 000 zł. Minimalny koszt kwalifikowany projektu to 7 000 zł.

Poziom finansowania dla korzystających z ulgi podatkowej

Poziom finansowania dla niekorzystających z ulgi podatkowej (np. osoby, których dochody nie podlegają opodatkowaniu na podstawie przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych lub osoby, korzystające z dofinansowania dla nowo budowanych budynków jednorodzinnych).

Warunki dofinansowania w formie pożyczki:

• pożyczka może być udzielona na okres nie dłuższy niż 180 miesięcy;
• oprocentowanie zmienne pożyczki wynosi WIBOR 12M + 70 pkt bazowych i nie mniej niż 2% rocznie, przy czym ustalenie wysokości oprocentowania następuje w cyklu rocznym;
• okres karencji: przy udzielaniu pożyczki może być stosowana karencja w spłacie rat kapitałowych, lecz nie dłuższa niż do 12 miesięcy po zakończeniu realizacji przedsięwzięcia.
  

  ---

  Rodzaje dofinansowywanych przedsięwzięć:

W ramach Programu można sfinansować inwestycje, których celem jest ograniczenie lub uniknięcie niskiej emisji (a więc emisji z urządzeń grzewczych), podnoszenie efektywności energetycznej oraz wykorzystanie odnawialnych źródeł energii. W szczególności:

1. wymiana źródeł ciepła starej generacji, w których spalany jest węgiel lub drewno, nie spełniających wymagań określonych w załączniku do Rozporządzenia Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 1 sierpnia 2017 r. w sprawie wymagań dla kotłów na paliwa stałe (Dz. U. z 2017 r. poz. 1690);
2. instalacja urządzeń i instalacji spełniających wymagania techniczne określone w załączniku nr 1 do Programu kotły na paliwa stałe, węzły cieplne, systemy ogrzewania elektrycznego, kotły olejowe, kotły gazowe kondensacyjne, pompy ciepła powietrzne, pompy ciepła odbierające ciepło z gruntu lub wody, wraz z przyłączami (jeśli dotyczy);
3. zastosowanie odnawialnych źródeł energii (kolektory słoneczne, mikroinstalacje fotowoltaiczne);
4. wykonanie termomodernizacji, np. ocieplenie ścian, wymiana okien, itp.
   

   ---

   Warunek podstawowy uzyskania dotacji lub pożyczki:

• Dla budynków istniejących: wymiana starego pieca/kotła na paliwo stałe na nowe źródło ciepła spełniające wymagania Programu.
• Dla budynków nowo budowanych: zakup i montaż nowego źródła ciepła spełniającego wymagania programu.
  

  ---

  Wymagania techniczne:

Wszelkie urządzenia dofinansowywane w ramach Programu muszą spełniać następujące  wymogi

Dodatkowe informacje: Program Czyste Powietrze umożliwia łączenie finansowania z gminnymi programami wspierającymi wymianę źródeł ciepła czy termomodernizację na zasadzie uzupełnienia do 100% kosztów. Oznacza to, że w przypadku gmin, które prowadzą programy dotacyjne można pozyskać dofinansowanie i z programu gminnego i z Programu Czyste Powietrze na wymianę tego samego źródła ciepła. W programie nie jest wymagany audyt energetyczny. Jeśli wnioskodawca zdecyduje się na wykonanie audytu, może w ramach Programu wykonać jedynie część działań, które zostaną określone w audycie jako niezbędne. Nie ma obowiązku wykonywania wszystkich działań określonych w audycie. Źródła informacji o Programie Czyste Powietrze można znaleźć TUTAJ i TUTAJ

Polski Alarm Smogowy zwraca uwagę, że Program Czyste Powietrze powinien zostać zreformowany, tak aby obsługa beneficjentów przebiegała dużo sprawniej. W perspektywie 10 lat Program Czyste Powietrze powinien obsłużyć około 4 miliony domów jednorodzinnych. Niestety tempo rozpatrywania wniosków i podpisywania umów jest bardzo wolne. Aby obsłużyć około 400 000 beneficjentów rocznie każdego dnia powinno być podpisywanych około 1 500 umów. Na dzień 20 lutego, a więc po 5 miesiącach od uruchomienia programu, podpisano zaledwie 623 umowy na około 31 000 złożonych wniosków. PAS uważa, że należy uprościć procedurę składania wniosków oraz sam formularz aplikacyjny. To gminy powinny zajmować się dystrybucją Programu, a nie scentralizowane WFOŚ. Dostęp do Programu powinien być jak najbliżej beneficjenta – a więc w gminie. Gminy powinny również zapewnić pomoc w wypełnianiu wniosku mniej zaradnym mieszkańcom. Pomimo powyższych opóźnień zachęcamy do korzystania z Programu – jest to powszechne źródło wsparcia finansowego dla osób, które chcą wymienić źródło ciepła lub ocieplić swój dom. Pamiętajmy, że na obszarze województw: Małopolskiego, Śląskiego, Dolnośląskiego, Łódzkiego, Mazowieckiego, Wielkopolskiego, Podkarpackiego oraz Lubuskiego obowiązują uchwały antysmogowe, które nakładają obowiązek wymiany tzw. „kopciuchów”, a więc kotłów o dużej emisji zanieczyszczeń do powietrza. Przykładowo, w Małopolsce wszystkie kotły, które nie spełniają wymogów klasy 3 i 4 (co powinno być potwierdzone odpowiednim certyfikatem) muszą być wymienione do końca 2022 roku, a kotły klasy 3 i 4 do końca 2026 roku. Po upłynięciu tego terminu prowadzone będą kontrole palenisk. Użytkownie kotła innego niż dozwolony będzie karane mandatem do 500 zł lub grzywną do 5000 zł. Dlatego warto już dziś skorzystać z pomocy oferowanej w ramach Programu Czyste Powietrze oraz ulgi podatkowej i wymienić swojego „kopciucha” oraz ocieplić swój dom.

Podatkowa ulga termomodernizacyjna – wsparcie finansowe dla właścicieli domów jednorodzinnych w wymianie źródła ciepła i termomodernizacji

W roku 2019 wszyscy, którzy płacą podatek PIT według skali podatkowej, stawki liniowej 19% lub ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych mogą odliczyć od przychodów wydatki związane z wymianą źródła ogrzewania lub termomodernizacją. Ulga przysługuje jedynie na inwestycje w domach jednorodzinnych. Ulga przysługuje na te wydatki, które nie zostały sfinansowane w ramach innych programów pomocy państwa, np. Programu Czyste Powietrze

Przykład

Kowalski płaci podatek według skali podatkowej i nie przekracza pierwszego progu podatkowego. Dochód na osobę w rodzinie przekracza 1600 zł. Wymienia kocioł węglowy na kocioł gazowy i wydaje na to 10 000 zł. W ramach Programu Czyste Powietrze może otrzymać dotację w wysokości 1800 zł. Na pozostałe 8200 zł przysługuje mu ulga podatkowa – od tej kwoty nie zapłaci 18% podatku. Zaoszczędzi więc kolejne 1476 zł. W sumie koszt inwestycji zmniejszy się z 10 000 zł do 6724, a wsparcie ze strony państwa wyniesie 3276 zł.

Limit ulgi Można odliczyć 100% wydatków poniesionych na wymianę źródła ciepła lub termomodernizację, ale nie więcej niż 53 000 zł. Zatem maksymalnie płacąc podatek 18% można odliczyć 9 540 zł. Przedsięwzięcie musi zostać zakończone w okresie 3 kolejnych lat, licząc od końca roku podatkowego, w którym poniesiono pierwszy wydatek.

Rodzaje wydatków Wykaz rodzajów materiałów budowlanych, urządzeń i usług związanych z realizacją przedsięwzięć termomodernizacyjnych został określony w Rozporządzeniu Ministra Inwestycji i Rozwoju z dnia 21 grudnia 2018 r. sprawie określenia wykazu rodzajów materiałów budowlanych, urządzeń i usług związanych z realizacją przedsięwzięć termomodernizacyjnych (Dz. U. Poz. 2489)

Rodzaje wydatków – materiały budowlane i urządzenia (przykłady) • materiały budowlane wykorzystywane do docieplenia przegród budowlanych; • węzeł cieplny wraz z programatorem temperatury; • kocioł gazowy kondensacyjny wraz ze sterowaniem, armaturą zabezpieczającą i regulującą oraz układem doprowadzenia powietrza i odprowadzenia spalin; • przyłącze do sieci ciepłowniczej lub gazowej; • pompa ciepła wraz z osprzętem; • kolektor słoneczny wraz z osprzętem; • ogniwo fotowoltaiczne wraz z osprzętem; • materiały budowlane składające się na system wentylacji mechanicznej wraz z odzyskiem ciepła lub odzyskiem ciepła i chłodu.

Rodzaje wydatków – usługi (przykłady) • wykonanie audytu energetycznego budynku przed realizacją przedsięwzięcia termomodernizacyjnego; • wykonanie analizy termograficznej budynku; • wykonanie dokumentacji projektowej związanej z pracami termomodernizacyjnymi; • docieplenie przegród budowlanych lub płyt balkonowych, lub fundamentów; • wymiana stolarki zewnętrznej np.: okien, okien połaciowych, drzwi balkonowych, drzwi zewnętrznych, bram garażowych, powierzchni przezroczystych nieotwieralnych; • wymiana elementów istniejącej instalacji ogrzewczej lub instalacji przygotowania ciepłej wody użytkowej lub wykonanie nowej instalacji wewnętrznej ogrzewania lub instalacji przygotowania ciepłej wody użytkowej.

Audyt energetyczny Audyt energetyczny nie jest obowiązkowy, ale jest zalecany by stwierdzić jaki zakres termomodernizacji musi być wykonany aby była ona skuteczna. Jeśli beneficjent ulgi zdecyduje się na wykonanie audytu i włączenie tego kosztu do ulgi, wtedy zobowiązany jest przeprowadzić inwestycję zgodną z audytem.

Podstawy prawne • Ustawa z dnia 9 listopada 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. Poz. 2246)   • Rozporządzenie Ministra Inwestycji i Rozwoju z dnia 21 grudnia 2018 r. sprawie określenia wykazu rodzajów materiałów budowlanych, urządzeń i usług związanych z realizacją przedsięwzięć termomodernizacyjnych (Dz. U. Poz. 2489)

  Polski Alarm Smogowy popiera wprowadzenie ulgi termomodernizacyjnej. Uważamy jednak, że ulga powinna również przysługiwać właścicielom mieszkań w budownictwie wielorodzinnym, którzy chcą wymienić stare źródła ciepła na węgiel lub drewno.

Program Stop Smog – program dla gmin, które chcą pomóc osobom ubogim z domów jednorodzinnych w wymianie źródła ciepła i termomodernizacji

Termin realizacji: lata 2019-2024 lata Kto może ubiegać się o środki z Programu? O środki z programu mogą starać się wszystkie gminy z terenów objętych uchwałami antysmogowymi, w oparciu o przygotowany gminny program niskoemisyjny. Uzyskane środki będą przeznaczone na sfinansowanie przedsięwziąć niskoemisyjnych dla najuboższych mieszkańców gminy (np. wymiana systemu grzewczego, ocieplenie ścian, itp.). Szczegóły dotyczące tego co powinien zawierać gminny program niskoemisyjny znajdują się w nowelizacji ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o wspieraniu termomodernizacji i remontów (Rozdział 4a).

Struktura finansowania Z funduszu termomodernizacyjnego pokrywane jest 70% kosztów, 30% musi pokryć gmina. W przypadku miast powyżej 100 000 mieszkańców wkład musi być większy niż 30%. Ustawa określa maksymalny średni koszt realizacji przedsięwzięcia niskoemisyjnego w jednym budynku mieszkalnym rodzinnym na poziomie 53 tys. zł. Dzięki wsparciu, jakie oferuje program, mieszkańcy gminy otrzymają: – do 90% dofinansowania kosztów wymiany źródła ciepła i termomodernizacji, – 100% dofinansowania w przypadku najuboższych mieszkańców, którzy w żadnym stopniu nie są w stanie wziąć udziału w kosztach ocieplania swoich budynków czy wymiany źródeł ciepła.

Komu może zostać przyznane dofinansowanie? Osoby, którym przyznawane jest dofinansowanie: – muszą być właściciel lub współwłaściciel domu jednorodzinnego i muszą faktycznie zamieszkiwać w budynku, w którym ma być realizowane przedsięwzięcie; – w okresie 3 miesięcy poprzedzających datę zawarcia umowy z gminą ich średni, miesięczny dochód na jednego członka gospodarstwa domowego nie przekracza 175% kwoty najniższej emerytury w gospodarstwie jednoosobowym (1.802,15 zł) i 125% tej kwoty w gospodarstwie wieloosobowym (1.287,25 zł.), – posiadane przez osobę ubiegającą się o wsparcie środki własne i zasoby majątkowe, z uwzględnieniem wartości budynku lub lokalu nie mogą przekraczać kwoty 424.000 zł.

Rodzaje wydatków: Dofinansowaniem zostaną objęte tzw. przedsięwzięcia niskoemisyjne, czyli wymiana wysokoemisyjnych źródeł ogrzewania na urządzenia spełniające standardy emisji zanieczyszczeń lub podłączenie do sieci ciepłowniczej lub gazowej oraz termomodernizacja budynku.

Dodatkowe informacje: Mieszkaniec gminy, który otrzymał środki z programu, który przeniesie własność do lokalu przez okres do 10 lat od momentu realizacji przedsięwzięcia, jest zobowiązany zwrócić gminie całość lub część dofinansowania. Podstawa prawna i więcej informacji o programie: TUTAJ I TUTAJ

Fundusz Termomodernizacji i Remontów – wsparcie dla budynków wielorodzinnych

W przypadku budynków wielorodzinnych można skorzystać z premii termomodernizacyjnej oraz premii remontowej.

Premia termomodernizacyjna

Beneficjenci: Właściciele lub zarządcy budynków mieszkalnych, budynków zbiorowego zamieszkania, budynków użyteczności publicznej stanowiących własność jednostek samorządu terytorialnego służących do wykonywania przez nie zadań publicznych, lokalnych sieci ciepłowniczych, lokalnych źródeł ciepła. Z premii mogą korzystać inwestorzy bez względu na status prawny z wyłączeniem jednostek budżetowych i samorządowych zakładów budżetowych, a więc np.: osoby prawne (m.in. spółdzielnie mieszkaniowe i spółki prawa handlowego), jednostki samorządu terytorialnego, wspólnoty mieszkaniowe, osoby fizyczne (w tym właściciele domów jednorodzinnych).

Wysokość dofinansowania: Wysokość premii termomodernizacyjnej wynosi 20% kwoty kredytu wykorzystanego na realizację przedsięwzięcia termomodernizacyjnego, jednak nie może wynosić więcej niż 16% kosztów poniesionych na realizację przedsięwzięcia termomodernizacyjnego i dwukrotność przewidywanych rocznych oszczędności kosztów energii, ustalonych na podstawie audytu energetycznego. Premia termomodernizacyjna przysługuje inwestorowi z tytułu realizacji przedsięwzięcia termomodernizacyjnego i stanowi spłatę części kredytu zaciągniętego przez inwestora. Przysługuje tylko inwestorom korzystającym z kredytu. Nie mogą z niej skorzystać inwestorzy realizujący przedsięwzięcie termomodernizacyjne wyłącznie z własnych środków.

Przedsięwzięcie termomodernizacyjne obejmują:

• ulepszenie, w wyniku którego następuje zmniejszenie rocznego zapotrzebowania na energię dostarczaną na potrzeby ogrzewania i podgrzewania wody użytkowej
• ulepszenie, w wyniku którego następuje zmniejszenie co najmniej o 25% rocznych strat energii pierwotnej w lokalnych sieciach ciepłowniczych oraz zasilających je lokalnych źródłach ciepła
• wykonanie przyłącza technicznego do scentralizowanego źródła ciepła, w związku z likwidacją lokalnego źródła ciepła, w wyniku czego następuje zmniejszenie kosztów pozyskania ciepła dostarczanego do budynków — co najmniej o 20% w stosunku rocznym,
• całkowita lub częściowa zamiana źródeł energii na źródła odnawialne lub zastosowanie wysokosprawnej kogeneracji.
  

  ---

  Warunek podstawowy:

Podstawowym warunkiem jest przedstawienie audytu energetycznego. Audyt taki powinien być dołączony do wniosku o przyznanie premii termomodernizacyjnej, składanego wraz z wnioskiem kredytowym w banku kredytującym.

Premia remontowa

Beneficjenci: Właściciele lub zarządcy budynków wielorodzinnych, których użytkowanie rozpoczęto przed dniem 14 sierpnia 1961 r., realizujący przedsięwzięcie remontowe na podstawie pozytywnie zweryfikowanego audytu remontowego. Przysługuje wyłącznie: osobom fizycznym, wspólnotom mieszkaniowym z większościowym udziałem osób fizycznych, spółdzielniom mieszkaniowym, towarzystwom budownictwa społecznego. Przedmiotem przedsięwzięcia remontowego, uprawniającego do ubiegania się o premię remontową może być wyłącznie budynek wielorodzinny, tzn. budynek mieszkalny, w którym występują więcej niż dwa lokale mieszkalne i którego użytkowanie rozpoczęto przed dniem 14 sierpnia 1961 r. Wysokość dofinansowania: Wysokość premii remontowej wynosi 20% kwoty kredytu wykorzystanego na realizację przedsięwzięcia remontowego, jednak nie może wynosić więcej niż 15% jego kosztów. Przedsięwzięcie remontowe to: Przedsięwzięcie związane z termomodernizacją, którego przedmiotem jest: 1. remont budynków wielorodzinnych, 2. wymiana w budynkach wielorodzinnych okien lub remont balkonów, nawet jeśli służą one do wyłącznego użytku właścicieli lokali, 3. przebudowa budynków wielorodzinnych, w wyniku której następuje ich ulepszenie, 4. wyposażenie budynków wielorodzinnych w instalacje i urządzenia wymagane dla oddawanych do użytkowania budynków mieszkalnych, zgodnie z przepisami techniczno-budowlanymi. Premia remontowa przysługuje inwestorowi z tytułu realizacji przedsięwzięcia remontowego i stanowi spłatę części kredytu zaciągniętego przez inwestora. Przysługuje tylko inwestorom korzystającym z kredytu. Nie mogą z niej skorzystać inwestorzy realizujący przedsięwzięcie termomodernizacyjne wyłącznie z własnych środków. Warunek podstawowy: Podstawowym warunkiem jest przedstawienie audytu remontowego. Audyt taki powinien być dołączony do wniosku o przyznanie premii remontowej składanego wraz z wnioskiem kredytowym w banku kredytującym. Źródło informacji TUTAJ

Polski Alarm Smogowy wielokrotnie apelował o uruchomienie kompleksowego instrumentu finansowego wspierającego wymianę palenisk i termomodernizację w budownictwie wielorodzinnym. Oferowane obecnie instrumenty dotyczą głównie domów jednorodzinnych. Wsparcie dla budynków wielorodzinnych, oferowane w ramach Funduszu Termomodernizacji i Remontów jest niewystarczające. W wielu miejscowościach paleniska węglowe w budownictwie wielorodzinnym stanowią znaczną część aktywnych palenisk na węgiel i drewno. Przykładowo, we Wrocławiu szacuje się, że w wielorodzinnych budynkach komunalnych znajduje się około 18 000 palenisk. PAS apeluje o pilną reformę Funduszu Termomodernizacji i Remontów, tak aby oferował on szersze wsparcie do wymiany palenisk.