Smogowi rekordziści i najczystsze miejsca w Polsce – jaki był rok 2016?

Polski Alarm Smogowy przeanalizował dane z roku 2016 zebrane przez stacje pomiarowe Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska. Na liście miast z najgorszym powietrzem znaleźli się smogowi recydywiści, tradycyjnie zajmujące czołowe miejsca, ale pojawiły się również miasta z uznawanego za czyste Pomorza.

To najnowsze dane o pomiarach pochodzących z wszystkich stacji pomiarowych w Polsce i ujmujących rok 2016. Polski Alarm Smogowy przygotował zestawienie najbardziej zanieczyszczonych miast w Polsce uwzględniając pomiary pyłu PM10, czyli o wielkości do 10 mikrometrów oraz rakotwórczego benzo(a)pirenu. Należy pamiętać, że w każdym z zestawień ujęte zostały tylko te miejscowości, w których znajdowała się stacja pomiarowa. Oznacza to, że podobne zanieczyszczenie występować może występować w miastach o zbliżonym typie zabudowy i sposobie ogrzewania domów.

Bez wprowadzenia w Polsce norm jakości węgla i systemu kontroli jego jakości takie zestawienia będziemy oglądać jeszcze przez wiele lat – powiedział Andrzej Guła – lider Polskiego Alarmu Smogowego. Pani Premier Beata Szydło obiecała Polakom normy jakości węgla na pierwszy kwartał tego roku. Wciąż czekamy.

Pył PM10 – najwięcej w małych miastach

Średnioroczne stężenia pyłu PM10 nie powinny przekraczać poziomu 40 mikrogramów na metr sześcienny. Na liście miast, w których dopuszczalny poziom 40 ug/m3 został przekroczony znajdują się poza Krakowem, Katowicami i Warszawą głównie miejscowości średniej wielkości bądź nawet tak małe jak śląski Godów liczący zaledwie 2000 mieszkańców. Większość najbardziej zanieczyszczonych miast znajduje się na terenie Śląska, Małopolski i woj. łódzkiego.

Stacje pomiarowe o najwyższym stężeniu średniorocznym pyłu PM10 – powyżej normy 40 µg/m3

Lp.

Miejscowość

Średnia roczna
[µg/m
3]
wartość dopuszczalna = 40

1

Kraków1 (stacja komunikacyjna) – Krasińskiego

56.7

2

Opoczno

52.2

3

Pszczyna

50.9

4

Myszków

47.8

5

Rybnik

47.5

6

Wodzisław Śląski

47.2

7

Katowice2 (stacja komunikacyjna)

46.9

8

Gliwice

46.1

9

Nowa Ruda

45.5

10

Kalwaria Zebrzydowska

43.2

11

Radomsko

42.9

12

Zduńska Wola

42.9

13

Zabrze

42.9

14

Skawina

42.5

15

Starogard Gdański

42.4

16

Godów

42.3

17

Żory

41.9

18

Knurów

41.9

19

Warszawa3 (stacja komunikacyjna) – Niepodległości

41.0

20

Nowy Sącz

40.9

21

Kraków1 – Złoty Róg

40.7

22

Tomaszów Mazowiecki

40.6

23

Nakło nad Notecią

40.4

24

Nowy Tomyśl

40.3

1 – Inne stacje pomiarowe w Krakowie: Dietla – 49 µg/m3, Bujaka 39 µg/m3, Bulwarowa – b.d., Os. Piastów  – 37 µg/m3

2 – Inne stacje pomiarowe w Katowicach: stacja tła miejskiego – 37.8 µg/m3

3 – Inne stacje pomiarowe w Warszawie: Marszałkowska – 37 µg/m3 , Kondratowicza – 20,9 µg/m3, Wokalna – 27,6 µg/m3

 

Stacje pomiarowe o najniższym stężeniu średniorocznym pyłu PM10 (poza stacjami pozamiejskimi)

1. Gdynia – 15.4 µg/m3

2. Sopot – 16.7 µg/m3

3. Szklarska Poręba – 18.3 µg/m3

4. Słupsk – 19.2 µg/m3

5. Suwałki – 19.2 µg/m3

6. Białystok – 19.8 µg/m3

7. Ożarów – 19.9 µg/m3

8. Tczew – 20.0 µg/m3

9. Gdynia – 20.7 µg/m3

10. Szczecin – 22.2 µg/m3

 

Stacje pomiarowe o najwyższej liczbie dni ze stężeniem PM10 większym niż 50 µg/m3

Lp.

Miejscowość

Liczba dni ze st. > 50 µg/m3
dopuszczalna liczba = 35

1

Kraków1 (stacja komunikacyjna) – Krasińskiego

165

2

Opoczno

150

3

Wodzisław Śląski

114

4

Myszków

108

5

Nowa Ruda

107

6

Nakło nad Notecią

106

7

Gliwice

104

8

Zduńska Wola

102

9

Pszczyna

101

10

Starogard Gdański

101

11

Rybnik

100

12

Katowice2 (stacja komunikacyjna)

97

13

Godów

95

14

Radomsko

94

15

Tomaszów Mazowiecki

94

16

Brzeziny

93

17

Zabrze

90

18

Knurów

87

19

Skawina

87

20

Piotrków Trybunalski

86

1 – Inne stacje pomiarowe w Krakowie: Złoty Róg – 85, Bujaka – 78, Bulwarowa – 74, Os. Piastów  – 69

2 – Inne stacje pomiarowe w Katowicach: stacja tła miejskiego – 66 dni

 

Liczba dni, w których nie powinna zostać przekroczona normy jakości powietrza (średnioodobowo – 50 µg/m3 ) nie może być w Polsce wyższa niż 35. Niestety liczba takich „smogowych” dni jest przekraczana w dziesiątkach polskich miast.

 

Stacje pomiarowe o najniższej liczbie dni ze stężeniem PM10 większym niż 50 µg/m3

1. Białystok – 2 dni

2. Sopot, Suwałki – 3 dni

3. Gdynia – 5 dni

4. Słupsk – 6 dni

5. Gdańsk – 9 dni

6. Piwniczna – 10 dni

7. Olsztyn – 11 dni

8. Mrągowo, Szczecin – 13 dni
 

Rakotwórczy benzo(a)piren – źródłem gospodarstwa domowe
Raktwórczy benzo(a)piren (BAP) to węglowodór aromatyczny powstający podczas spalania paliw stałych w niskich temperaturach. Jego głównym źródłem w Polsce są gospodarstwa domowe, używające „kopciuchów” – pozaklasowych kotłów na węgiel i drewno. Obowiązująca norma to średnioroczne stężenie – 1 ng/m3. Niestety poziom BAP w polskich miejscowościach jest od lat najwyższy w Unii Europejskiej. Rekordowe miasta przekraczają poziom tego rakotwórczego związku prawie 18-krotnie! Najwyższy dobowy poziom BAP – 83,93 ng/m3 odnotowano w Nowej Rudzie, od 18 do 24 stycznia 2016 r. Bardzo wysoki poziom BAP odnotowano również na uznawanym za czyste Pomorzu. Kościerzyna i Wejherowo przekroczyły normy o odpowiednio 1000% i 800%.

Stacje pomiarowe o najwyższym stężeniu średniorocznym BAP (norma – 1 ng/m3)

Lp.

Miejscowość

Średnia roczna
[ng/m3]

poziom docelowy = 1

1

Opoczno

17.8

2

Nowa Ruda

17.7

3

Tomaszów Mazowiecki

15.2

4

Rybnik

13.4

5

Brzeziny

12.5

6

Pszczyna

10.9

7

Radomsko

10.2

8

Kościerzyna

10.2

9

Kalwaria Zebrzydowska

9.9

10

Nowy Sącz

9.7

11

Zduńska Wola

9.4

12

Knurów

8.4

13

Żywiec

8.4

14

Tuchów

8.1

15

Wejherowo

8.0

16

Godów

7.9

17

Nakło nad Notecią

7.8

18

Piotrków Trybunalski

7.7

19

Dębica

7.5

20

Szczawno-Zdrój

7,4

 

Stacje pomiarowe o najniższym stężeniu średniorocznym BAP (poza stacjami pozamiejskimi)

(norma – 1 ng/m3)

1. Suwałki – 1.1 ng/m3
2. Białystok – 1.1 ng/m3
3. Olsztyn – 1.3 ng/m3
4. Koszalin – 1.5 ng/m3
5. Płock – 1.6 ng/m3
6. Warszawa – 1.7 ng/m3
7. Lublin – 1.8 ng/m3
8. Wągrowiec – 1.8 ng/m3
9. Elbląg – 1.8 ng/m3
10. Piła – 2.1 ng/m3

Poprzedni artykułKonferencja Czyste Ciepło
Następny artykułdane pomiarowe